Diyarbakır Valisi Mustafa Toprak'ın koltuğa oturması ardından iki yıldır BDP'lilerin çoğunlukta olduğu İl Genel Meclisi'nin bütçesi kabul edilmiyor. Meclisin yatırımlara daha fazla bütçe ayırması ve Valilik bütçesini kısması ardından 13 kez bütçe Vali tarafından onaylanmayarak geri gönderildi. Meclisin engelinin kırılması için 5302 sayılı İl Özel İdare Kanunu'nun 45. maddesine eklenen fıkra ile Valinin bütçeyi onaylamaması halinde, Valiliğin istediği doğrultuda bütçe tasarısının İçişleri Bakanlığı'na gönderileceği ve son kararı İçişleri Bakanı'nın vereceği hükmü uyarınca, Diyarbakır İl Genel Meclisi bütçesi, meclis üyelerince değil kanun zoruyla onaylandı. Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Niyat Üzmez, Milli Eğitim'e ayrılan pay hariç Diyarbakır'da yatırıma 90 milyon TL'lik bütçenin yüzde 55'ini ayırdıklarını, ancak Valiliğin bunu kabul etmeyerek yatırım giderleri için yüzde 38 ayırarak bütçeyi onaylattığını ve bu kararla meclisin işlevsiz kaldığını, Valinin noteri olma konumuna düştüklerini söyledi.

Diyarbakır'a 2010 yılında atanan Vali Mustafa Toprak'ın tepki toplayan icraatları devam ediyor. İki yıldır BDP'lilerin ağırlıkta olduğu İl Genel Meclisi'nce Valiliğe ayrılan bütçeden kısıntıya giderek yatırımlara daha fazla pay ayrılmasını öngören bütçeyi 13 kez onaylamayan Vali Toprak, bu kez sadece Diyarbakır ve Van için çıkarıldığı ileri sürülen ek yasanın arkasına sığınarak, bütçeyi İçişleri Bakanlığı marifetiyle onaylattı.

Devlet memurları olan atanmış İl Encümen Başkanı Mustafa Şahin (Genel Sekreter Vekili), Mustafa Gökez (Hukuk Müşaviri) , Muzaffer Karakılçık (Mali İşler ve Strateji Geliştirme Daire Başkanı),  Baran Çetin (Kırsal Kalkınma ve Uygulam Daire Başkanı)  ve Mehmet Çeçe (İmar ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanı) ile seçilmiş 5 meclis üyesinin katıldığı toplantıda Diyarbakır İl Genel Meclis bütçesi kabul edildi.

Bütçeye il encümenleri Abdullah Avşar, Ahmet Kınık, Aslan Azizoğlu, Feleknaz Kaydu ve Niyat Üzmez, "Yatırım programında öncelikli ihtiyaç duyulan yerlerin dikkate alınmadığı, cari giderlerin yüksekliği nedeniyle yatırıma ayrılan payın düşük olması" gerekçesiye muhalefet şerhi koydular.

Ancak seçilmiş il encümenlerinin şerhine rağmen Vali Mustafa Toprak, 2013 yılı bütçesini kendine uygun hale getirip onayladı. İl Genel Meclisi'nin onay vermemesi ardından Vali Toprak, geçen yıl 12 Kasım 2012 tarihinde İl Özel İdare Kanunu'nun 45. maddesine eklenen ek fıkra olan, "Bütçe tasarısının süresi içerisinde kesinleşmemesi halinde vali, görüşüyle birlikte durumu İçişleri Bakanlığına bildirir. İçişleri Bakanının otuz gün içinde vereceği karar kesindir" kararına dayanarak bütçeyi Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü'ne gönderdi.

24 Ocak 2013 tarihinde ise bütçe Mahalli İdareler Genel Müdürü Yavuz Selim Köşger'in imzası ile İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin'e gönderilerek onaylandı.

Diyarbakır Valiliği ve İl Genel Meclisi'ne gönderilen yazıda şunlara yer verildi:

"Diyarbakır İl Özel İdaresi'ne ait bütçe tasarısında İl Genel Meclisi'nce mali, hukuki ve teknik yönden uygulanması mümkün olmayan değişiklikler yapılarak kabul edildiği, bütçe tasarısının 5302 sayılı il özel idare kanununun 15. maddesine göre tekrar görüşülmek üzere İl Genel Meclisi'ne gönderildiği ancak İl Genel Meclisi'nin geri gönderme gerekçelerini de dikkate alarak süresi içinde bütçe tasarısının görüşülerek kesinleşmediğinden bahisle 5302 sayılı kanunun 45. maddesinin ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen 'Bütçe tasarısının süresi içinde kesinleşmemesi halinde vali, görüşüyle birlikte durumu İçişleri Bakanlığı'na bildirir. İçişleri Bakanının otuz gün içinde vereceği karar kesindir' hükmü gereğince Bakanlığımıza gönderilmiştir.

Yapılan inceleme neticesinde Diyarbakır İl Özel İdaresi'nin 2013 mali yılı bütçe tasarısının Diyarbakır İl Encümenlerince kabul edilip Vailikçe İl Genel Meclisi'ne sunulan şekliyle karara bağlanmasının uygun olacağı sonucuna varılmıştır."

EK MADDEYİ DİYARBAKIR VE VAN İÇİN KOYDULAR

Yatırıma daha fazla pay ayrılması için önerdikleri bütçenin kabul edilmediğini, önceki yıl da yine hazırladıkları bütçenin Vali Mustafa Toprak tarafından 13 kez reddedildiğini belirten İl Genel Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Niyat Üzmez, İl Genel Meclis'nin işlevsiz kaldığını ve birşey yapamaz hale geldiğini söyledi.

Diyarbakır'a atandıktan sonra hiçbir meclis toplantısına katılmayan Vali Toprak'ın farklı bir anlayış sergilediğini kaydeden Üzmez, "2013 yıl için belirlenen bütçemiz 90 milyon TL. Bunun 20 milyon TL'si Milli Eğitim harcamalarına gidiyor. Biz Milli Eğitim harcamaları da dahil bütçenin yüzde 55'ini yatırımlara ayırdık ve bütçeyi bu şekilde oylayıp Valiliğe gönderdik onay için. Ancak Valilik bizim bu kararımızı kabul etmeyerek, Milli Eğitim harcamaları dahil, yatırıma bütçenin yüzde 38'ini ayırdı. Geçen yıl Diyarbakır ve Van belediyeleri için çıkarıldığını düşündüğümüz İl Özel İdareleri Kanunu'un 45. maddesine eklenen ek fıkra ile bütçe İçişleri Bakanlığı'na gönderildi ve bütçe onaylandı" dedi. 

Diyarbakır İl Genel Meclisi'nin By-pass edildiğini kaydeden Üzmez, "Vali İl Genel Meclisi'ni işlevsiz hale getirmek istiyor. Bütçede yatırımların nereye yapılacağı konusundaki önerilerimiz bile dikkate alınmıyor. Bizler seçilmişiz ve yatırımların nereye yapılacağını biliriz. Ancak İl Encümen kararı ile yatırım yapılacak alanlar Valilik tarafından belirleniyor. Bizim meclis olarak hiçbir fonksiyonumuz yok" dedi.

BÜTÇENİN YÜZDE 18’İ KENTE, YÜZDE 10’U İSE VALİ MAKAMINA!

İçişleri Bakanlığı'nca onaylanan bütçede aynı şekilde Valilik makamı için bütçenin yüzde 5'i olan 4.5 milyon TL ayrıldığını kaydeden Üzmez, "Bu oran bütçenin yüzde 10'una kadar çıkarılabiliyor yasal olarak. Diyarbakır için Milli Eğitim harcamaları haricinde 90 milyon TL'lik bütçenin yüzde 18'i yatırıma ayrılmış oluyor. Valilik bütçesi ise yasal olarak yüzde 10, yani 9 milyon TL'ye çıkarılabiliyor" şeklinde konuştu.

Yapılan yatırımların Diyarbakır halkına değil, yandaş kesime gittiğini belirten Üzmez, "Vali bey göreve geldiğinden beri bizimle hiçbir diyalog kurmadı. Meclis şu an devre dışı bırakılmış. Milli Eğitim bütçesinde örneğin okulun, dershanenin nereye yapıldığını, ne kadar yapıldığını bilmiyoruz. Bütçe giderlerini denetleme yetkimiz kalmamış" dedi.

İl Genel Meclisi bünyesinde kurulan 18 ayrı komisyonun olduğunu, ancak bu komisyonların yapmak istedikleri çalışma ve araştırmaların Valilik tarafından "Sizin işiniz değil" diyerek geri çevrildiğini kaydeden Üzmez,  "Örneğin Diyarbakır'da tarihi hamamların araştırılması, korunması için bir komisyon kurduk. Aynı şekilde Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ndeki kafeteryada fiyatların fahiş fiyatlarda olduğu yönünde yoğun şikayet gelmesi üzerine komisyon kurup araştırmak istedik. Ancak valilik yine 'Sizin işiniz değil' diyerek reddetti" şeklinde konuştu.

Meclis çalışmalarını tıkamak için Vali Toprak'ın tüm imkanlarını kullandığını belirten Üzmez, "Türkiye'de bir ilke imza attı. 13 kez İl Genel Meclisi'nin bütçe tasarısını kabul etmeyerek geri gönderdi. Şu an ise geri göndermeyip yasal olarak geçen yıl İl Özel İdareleri Kanunu'na eklenen bir fıkra ile bütçemiz meclis tarafından değil, bakanlık tarafından onaylanıp yürürlüğe girdi.  Vali Toprak, İl Genel Meclisi'ne kendi noteri gibi görüyor" dedi.