Bütün yasaların halk oylamasına sunulduktan sonra yasallaştığı İsviçre’de, 12 Şubat’ta önemli bir halk oylaması daha yapılacak. İsviçreliler ve İsviçre vatandaşlığına sahip olan göçmenler 12 Şubat günü ulusal düzeyde yapılacak referandumla 3 farklı yasa teklifini oylayacak.

Bu yasa tasarılarından en önemlisi, üçüncü kuşak göçmenlere kolaylaştırılmış vatandaşlık hakkının tanınması teklifi. Uzun zamandan beridir ülkenin gündemine oturan bu yasa teklifi, siyasilerin de en önemli propaganda aracı olmuş durumda. Sağ partiler, üçüncü kuşak göçmenlere kolaylaştırılmış vatandaşlık hakkına, ‘hayır’ üzerinden politika yürütürken, sol partiler ise yasa tasarısının kabul edilmesi için mücadele ediyor.

Ülkede yaşayan 2 milyonu aşkın göçmeni çok yakından ilgilendiren ve 12 Şubat’ta halk oylamasına sunulacak yasa tasarısını, Sosyalist Parti (SP) Basel Kanton Milletvekili ve SP Göçmenler Komisyonu Başkanı Mustafa Atıcı ile konuştuk.

YASA TASARISI NEYİ AMAÇLIYOR?

“Son yirmi yıl içinde, İsviçre’de yaşayan göçmenlerin vatandaşlık hakları ile ilgili 4 tane halk oylaması yapıldı. Bu halk oylamalarının hepsinde İsviçre’de yaşayan veya İsviçre’de doğmuş göçmen çocuklarına kolaylaştırılmış vatandaşlık hakkını tanıyan yasa tasarısı reddedildi” diyen Mustafa Atıcı, 12 Şubat’ta yeniden halk oylamasına sunulacak tasarının ülkede yaşayan göçmeler için çok önemli olduğunu ifade etti.

2008 yılında İtalyan kökenli SP Milletvekili Ada Marra’nın, üçüncü kuşak göçmenlere kolaylaştırılmış vatandaşlık hakkının tanınması için İsviçre Federal Meclisi’ne bir önerge vermesi ile konunun tekrardan tartışılmaya açıldığını söyleyen Atıcı, 8 yıldır verilen mücadelenin ardından konunun 12 Şubat’ta yapılacak referandumla yeniden halk oylamasına taşınmasının önemini anlattı.

Buna göre; yasa tasarısının 12 Şubat’ta yapılacak referandumla kabul edilmesi ile birlikte; 26 yaşından küçük olan, İsviçre’de doğmuş ve en azından beş yıl okula gitmiş, C kimliğine sahip, ailesinin bir tarafı en az 10 yıl İsviçre’de yaşamış ve C kimliğine sahip ve aynı zamanda dede veya nenesinden birisinin İsviçre’de oturma izninin olduğu kişilerin kolaylaştırılmış vatandaşlık hakkından yararlanabilecek.

‘YASA TASARISI KABUL EDİLİRSE 25 BİN GENÇ VATANDAŞLIĞA GECECEK’

Yasa tasarısının kabul edilmesi halinde üçüncü kuşak göçmenlere otomatik olarak vatandaşlık hakkı verilmeyeceğini fakat bu kişilerin yaşadığı yerin belediyesine veya kantonuna başvurmadan, doğrudan federal vatandaşlık bürosuna başvurarak kısa sürede az bir masrafla vatandaş olabileceğini aktaran Mustafa Atıcı, bu yöntemle çok masraflı ve zor olan vatandaşlığa geçiş sürecinin önemli ölçüde değişeceğini belirtti.

Atıcı, “Şuanda İsviçre’de yaşayan 2 milyonun üzerindeki göçmenden 920 bin kişinin vatandaşlığa başvuru hakkı var. Ama senelik başvuru sayısı 45 bin civarında ve bu başvurulardan her yıl sadece 40 bin göçmen vatandaşlık hakkına sahip olabiliyor. Eğer bu yasa tasarısı 12 Şubat’taki halk oylamasında kabul edilirse, üçüncü kuşak göçmen olan 25 bin gence kolay vatandaşlık hakkına sahip olma imkanı sağlanacak” dedi.

AVRUPA’DA EN ZOR VATANDAŞLIK HAKKI İSVİÇRE’DE

İsviçre’nin diğer Avrupa ülkelerine göre vatandaşlık kriterleri açısından en ağır ülke olduğunu belirten Mustafa Atıcı, “Belçika’da 3 yıl, İrlanda’da 4 yıl, İsveç’te 5 yıl, Almanya’da 8 yıl yaşadıysanız bu ülkelere vatandaşlık başvurusunda bulunabiliyorsunuz. Ama İsviçre’de en az 12 yıl yaşamanız gerekiyor ki bu başvuru hakkına sahip olabilesiniz. Amerika’da doğum itibariyle, Fransa’da ikinci kuşak, Portekiz’de ise üçüncü kuşak göçmenler otomatik olarak vatandaşlığa sahip oluyor. Bu ülkelerde bunlar yaşanırken İsviçre’de vatandaşlık hakkına sahip olmak uzun olduğu kadar bir o kadar da masraflı ve ciddi derecede sıkıntılı bir süreç” şeklinde konuştu.

‘REFERANDUMDA KAYBEDERSEK ENGELLER ARTACAK’

‘’Sosyalist Parti (SP) olarak, bu yasa tasarısı ile üçüncü kuşağın kolay vatandaş olma imkanını elde edebilirsek, önümüzdeki yıllarda ikinci kuşağın da kolayca vatandaşlık hakkına sahip olması için mücadele edeceğiz” diyen Atıcı, şu şekilde devam etti: “Tasarının geçmesi durumunda göçmenlere seçme seçilme hakkının tanınması için yaptığımız çalışmalarda elimiz daha da güçlenecek. Ama diğer taraftan bu referandumda kaybedersek vatandaşlık ile ilgili engeller daha da artacak ve belki de böyle bir önerge, bir 20 yıl sonra tekrardan önümüze gelebilecek.”

‘VATANDAŞLIĞA SAHİP HER GÖÇMEN OYUNU KULLANMALI’

Yasa tasarısının kabul edilmesi için İsviçre vatandaşı göçmenlerin oy kullanmasının tarihi öneme sahip olduğunun altını çizen Mustafa Atıcı, herkesin sandığa giderek bu yasa tasarısındaki değişikliğe ‘evet’ demesi gerektiği çağrısında bulundu.

Atıcı devamla şunları ekledi: “2016 Şubat ayında suça bulaşmış göçmenlerin geri gönderilmesi ile ilgili yasayı ve ilticacılara ücretsiz avukat teminini garantiye alan ve iltica işlemlerini hızlandıran yasa tasarılarını kabul ettirdik. Bu örnekler, İsviçre vatandaşı olmuş göçmenler ve dostlarının sandığa giderse hak elde etmenin mümkün olduğunu gösteriyor. Aktif olarak çalışmalıyız. Buradaki haklarımız konusunda duyarlı olmazsak dünya genelinde gittikçe yükselen ırkçı ve popülist politikalar sonucu buradaki varlığımız da tehlikeye girmiş olacak.”