Dille eğitim yapılamadığı için, Kürtçenin yazılı olarak tanıştığı ilk alan edebiyat oldu. Edebiyat da bir döneme kadar, sanatsal kaygıdan çok, kaydetme, nakletme, savunmaya yöneldi. Bu bir aşamaydı diyen şair-yazar Cihan Roj ''Bugün Kurmanci edebiyatının diğer lehçelerin edebiyatı ve dünya edebiyatıyla, Kürt klasikleriyle tanışmakta, tanışmaktan öteye ilişki geliştirmekte olduğunu söyledi.

Yavaş,yavaş duygusal savunma refleksleri terk edilip dil ve edebiyata eleştirilerin geliştiğini  belirten  Roj  ''Dilin modern edebiyata dair sorunları gündemleşmektedir. Bizler “Korkuyu sevmeye” başladık, edebiyatta ve dil çalışmalarında bu önemli bir aşamadır çünkü cesaret kadar korku da sanatsal çalışmaların gerçeği ve özgürleştiricisidir” değerlendirmesinde bulunuyor.

Süreç umut verdikçe insanların farklı sorular sorup arayışlara yöneleceğini, demokratik ortamın dil için de önemli olduğunu, dilin özgürleşmesinin bireyin de kendini tanıyıp, yaşama sağlıklı tutunmasını getireceğini düşünen Cihan Roj, “Normalleşme ile birlikte dil ve dilin insan üzerindeki etkileri normalleşecektir, çözüm süreci ve ileride gelişebilecek kalıcı huzur ortamı bu sorunların çözümünün de adı olacaktır, Kürtçe humanist ve demokratik özlemleri besleyecektir” diyor.

'KÜRTÇE DÜNYA EDEBİYATINDA KENDİNE YER EDİNMEYE ÇALIŞMAKTADIR'

Diğer lehçelerin edebiyatıyla tanışmayla standart dilin zemininin güçlendiğine değinen Cihan Roj, ''Dünya edebiyatıyla geliştirilen ilişkiyle de, Kürtçe dil ve kültürüyle oluşmakta olan edebiyat, dünya edebiyatında kendine yer edinmeye çalışmaktadır” şeklinde konuştu.

Dilin, edebiyat dışındaki sanat dallarına, disiplinlere cevap olmaya çalıştığına, bugüne kadar daha çok günlük dil ve dil kalıplarıyla ve diğer dillerin zihinsel aktiviteleriyle edebiyat yapıldığına dikkat çeken Roj, “Az da olsa Kürtçenin ifade imkanları ve dil tecrübelerine yöneliş vardır. Klasiklerin modern edebiyattan daha fazla okunmasının anlamı bu olmalı. Yavaş yavaş duygusal savunma refleksleri terk edilip dil ve edebiyata eleştiriler gelişmekte. Dilin modern edebiyata dair sorunları gündemleşmektedir. Bizler “korkuyu sevmeye” başladık, edebiyatta ve dil çalışmalarında bu önemli bir aşamadır çünkü cesaret kadar korku da sanatsal çalışmaların gerçeği ve özgürleştiricisidir''

''DEMOKRATİK ORTAM DİL İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR'

Çözüm süreci umut verdikçe insanların farklı sorular sorup arayışlara yöneleceğini vurgulayan Cihan Roj “Bu yönelimlerden birisi de elbette dil ve edebiyata olacaktır. Demokrasi, demokratik ortam dil için de çok önemlidir. Dilin özgürleşmesi bireyin de kendini tanıyıp, yaşama sağlıklı tutunmasını getirecektir. Dil ile ilişki sağlıklı oldukça düşünce dünyası gelişip yaşama bakış renklenecektir” dedi.

Bugüne kadar Kürtlerin, genellikle, kendi dilleri dahil tüm dillerle ilişki ve iletişimlerinin problemli olduğuna vurgu yapan Roj şunları kaydetti; “Normalleşmeyle dil ve dilin insan üzerindeki etkileri de normalleşecektir. Dillerin ve kültürlerin birbirlerine akış zeminleri rahat oluşacaktır. Çok değişik dil, din ve kültürlerle ilişkisi olmuş Kürtçe hümanist ve demokratik özlemleri besleyecektir''

Bunlarla birlikte kimi sorunların da yaşanacağına değinen Cihan Roj sözlerini şöyle sürdürdü; ''Süreçle birlikte daha da gelişeceği belli olan pazarın, bazen emeğe dayanmayan bir iştahı geliştirdiği de görülmektedir. Kürtçeye hasbıhallığın az görüldüğü, ansiklopedik bilgiye dayalı, ben bilirimlerle gelişecek kimi sorunlar da olacaktır'' 

Yine, başka dillerin ifade imkanlarıyla oluşmuş okuyucu beğenisine hitap etmek adına, Kürtçe dışında eseri kurgulayıp dile döktükten sonra kelime kelime Kürtçeye çevirip bunu bir yenilikmiş gibi algılatmaya çalışanların da  az olmadığını aktaran Roj, dünya edebiyatı ve Türkçe edebiyat okuyucusunun bunu beklemediğini; Kürtçe ruhu, imkanları ve ifadeleriyle oluşturulmuş, bugüne kadar tam bilinmeyen edebi yaşam ve eserlerin beklendiğini sözlerine ekledi.