Kuzey Kürdistan'ın pek çok il ve ilçesinde 21 Şubat Dünya Anadil Günü kutlandı. Amed'deki eylemde konuşan, DTK Eş Başkanı Hatip Dicle, "Anadilde eğitim hakkımız tümüyle gasp edildi. Bundan daha büyük zulüm olabilir mi? Bundan daha kapsamlı bir kültürel soykırım uygulanabilir mi" diyerek, Kuzey Kürdistanlılara "Kent, Kasaba ve Belediyelerimizde Kürdistani Kimliği Yeniden İnşa Edelim" kampanyası için çağrı yaptı.

AMED

Amed'de Dünya Anadil Günü vesilesiyle DTK, DBP ve TZP-Kurdî öncülüğünde 2015 yılı boyunca devam edecek olan "Kent, Kasaba ve Belediyelerimizde Kürdistani Kimliği Yeniden İnşa Edelim" başlıklı kampanya düzenlenen yürüyüşle başlatıldı. Koşuyolu Parkı İnsan Hakları Anıtı önünde başlayan ve Amed Büyükşehir Belediyesi eş başkanları Gültan Kışanak ve Fırat Anlı, DBP ve HDP'li yöneticiler, kentteki STÖ temsilcilerinin yanı sıra binlerce kişinin katıldığı yürüyüşte, Ferzad Kemanger Kürtçe Okulu ve DBP'li belediyeler bünyesinde Kürtçe eğitim veren eğitim destek evleri öğrenciler de giydikleri, "Zimanê me rumeta meye" yazılı önlüklerle yer aldı. "Bê ziman jiyan nabe", "Bijî berxwedana Kobanê" sloganlarının atıldığı yürüyüşte, Kürtçe "Eğitim topluma aittir, bu toplumun dili Kürtçedir", "Rojava devrimi Kürt dili devrimidir" yazılı pankartlar taşındı.

Yürüyüşün ardından açıklama yapan, DTK Dil Komisyonu Üyesi İrfan Babaoğlu, son iki yüz yılda yaklaşık olarak 200 dilin yok olduğunu belirtirken, Türkiye'de de 18 dilin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. "Dilin yasaklanması aynı zamanda ulusun yok edilmesidir. Bu yok saymaya karşı meşru savunma hepimizin temel hakkıdır" diyen Babaoğlu, 2015 yılını 'Kürtçe yılı' ilan ettiklerini söyledi.

DİCLE: ZULÜM, KÜLTÜREL SOYKIRIM

DTK Eş Başkanı Hatip Dicle ise "Anadil bir halkın kimliğidir. Kürt halkı gibi anadili baskı altında olan, dilinin gelişmesi önünde barikat olan bir halk özgür değildir" diyerek, şunları anlattı: "Hepimiz biliyoruz ki, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan hemen sonra, Kürtçe başta olmak üzere Kürdistan ve Anadolu'nun Türkçe dışındaki tüm dilleri imha sürecine tabi tutuldu. Türkçe dışındaki bir dili kullanan insanlarımız, kelime başına para cezasına çarpıtıldı. 'Kürtçe ıslık' çaldı diye, Apê Musa gibi onurlu aydınlarımız hapislere atıldı. Çok gelişkin olan Kürt medreseleri kapatılarak, hala utanmazca sürdürülen anadilde eğitim hakkımız tümüyle gasp edildi. Bundan daha büyük zulüm olabilir mi? Bundan daha kapsamlı bir kültürel soykırım uygulanabilir mi?"

Kürtçeyi imha etmeye dönük politikalarla sadece Kürtlere değil, insanlığa suç işlendiğine dikkat çeken Dicle, "Her şehidin her damla kanı, Kürtçenin bugünkü kazanımlarının nedenidir. Kürtçeyi medeniyet dili bile saymayan, anadilde eğitim için hiçbir programı olmayan, AKP hükümetinin, Kürtçenin gelişmesinden yana olduğu söylemleri koskoca bir yalandır" dedi.

KÜRTÇENİN GÖRÜNÜR KILINMASI İÇİN ÇALIŞMALAR

Dicle, bir yıl boyunca devam edecek olan kampanya ile Kürtçeyi ve Kürdistani diğer dilleri yerelde daha görünür kılmaya başlayacaklarını ifade ederek, şunları kaydetti:

"90 yılı aşkın bir süredir, şehirlerimizin, kasaba ve köylerimizin gasp edilen kimliklerini, bizzat halkımızın öz gücü ve kurumlarımızın programlı çabaları sayesinde geri vermeye kararlıyız. KCD öncülüğünde tüm Kürdistan belediyeleri, Kürdistani siyasi parti ve hareketler, dil kurumlarımız ve tüm sivil toplum örgütlerimiz, kendilerinin çıkaracakları programlar çerçevesinde, Kürdistan'da Kürtçeyi daha görünür kılmak ve çift dilliği yaygınlaştırmaya çalışacaklardır.

Esnaflarımızı iş yeri adlarını Kürtçeleştirecek, lokantacılarımız menülerini Kürtçe-Türkçe yazarak, minibüsçülerimizi tabelalarını çift dilli yazdırarak bu kampanyaya güç verebilirler. Halkımız ve kurumlarımızın birçok yaratıcı örnekle, zenginlikler oluşturacağı ve bu siyasi-kültürel hamleyi mutlaka başaracağına olan inancımız tamdır."

'KUZEY KÜRDİSTANLILARI GÖREVE ÇAĞIRIYORUZ'

Kampanyanın Kuzey Kürdistan çapında başladığını duyuran Dicle, halka, "Bu kampanyanın şehir, kasaba ve beldelerimize, yeniden esas kimliğinin kazandırılması, önemli bir siyasi kültürel hamle oluşturulması için tüm Kuzey Kürdistanlıları göreve çağırıyoruz" diye seslendi.

Amed Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Fırat Anlı da, "Artık Ankara'yı, devleti beklemeyeceğiz. Kendi ellerimizle yeni bir yaşamı inşa edeceğiz. İşte Kobanê direnişi yolumuzu aydınlatıyor" mesajını verdi.

DİCLE

Amed'in Dicle ilçesinde ise KURDÎ-DER tarafından dernek binası önünde yapılan basın açıklamasına çok sayıda kişi katıldı. KURDÎ-DER eğitmenlerinden Muharrem Dengiz, Kürtçeye yönelik dil aktivistlerinin bugün dile ilişkin yaptıkları eylemleri yeterli görmediklerini ifade etti. MEB'in Kürtçeyi seçmeli ders olarak vermesinin pedagojik eksiklikler içermesine de "Hiçbir ülkede eğitim dördüncü sınıftan başlamaz" diyerek tepki gösteren Dengiz, yine 'öğretmen yok, sınıflar yetersiz' gibi gerekçelerle seçmeli Kürtçe derslerin bile engellenmeye çalışıldığını vurguladı. Yasal güvencesi bile olmayan bu seçmeli ders eğitimine KURDÎ-DER olarak karşı çıktıklarını kaydeden Dengiz, "Kürtler için anadilde eğitime alternatif olarak seçmeli dili sundular. Biz bu yaklaşımı asimilasyonun devamı olarak görüyoruz. Kürtlerin doğal ve demokratik haklarını en az derecede vermek istiyorlar. Kürtler bunları yeterli görmüyor. Yanlışlık burada, Kürtler nasıl ki Türkçe yasal olarak eğitim dili ise Kürtçenin de aynı şekilde eğitim dili olmasını istiyorlar" diye konuştu.

LİCE

Lice ilçesinde de Dünya Anadil Günü, yapılan basın açıklamasıyla kutlandı. HDP İlçe Örgütü Eş Başkanı Salime Zingil, "21 Şubat gününü, anadil şehitleri günü olarak gördüklerini" belirtti. Basın açıklamasının ardından kitle çarşı merkezinde yürüyüş düzenledi.

KOBANÊ

Kobanêli çocuklar, Dünya Anadil Günü’nü kutladı. “Em zaroken Kobanê dixwazin bi zimane Kurdi”, “Roja cihani ya zımane dayikeli mırovahiyê piroz be” yazılı dövizlerin taşındığı etkinlikte Kobanê direnişinde yaşamını yitirenler için saygı duruşunda bulunuldu. Kobanê Saziya Ziman Sözcüsü Ednan Hesem, Kobanê direnişinde Kürt dili ve kültürünün de savunulduğunu söyleyerek, “Çocuklarımız bugün yine kendi topraklarına kendi dillerini yaşamak için geri geldi. Dilsiz yaşam olmaz. Yıllarca yürütülen politikalara rağmen dilimizi yaşattık ve çocuklarımızın kendi anadilleri ile yaşaması için elimizden gelen mücadeleyi yürüteceğiz” dedi.

MARDİN

Mardin'in Derik ilçesinde Dünya Anadil Günü dolayısıyla yüzüyüş düzenlendi ve Qedrîcan Kültür Merkezi Eğitmeni Selçuk Doğan tarafından sembolik olarak Kürtçe ders verildi. EĞİTİM SEN İlçe Temsilciliği önünde bir araya gelen çok sayıda kişi, buradan Cumhuriyet Meydanına doğru yürüyüşe geçti. Erbanelerin çalındığı yürüyüşte, "Em perwerdehiya bi zimanê dayikê dixwazin", "Zimanê me hebûna meye" ve "Ziman çande, dîroke, jiyane" dövizleri taşınırken, sık sık, "Bê ziman jiyan nabe" sloganı atıldı.

Eğitim Sen Derik Temsilcisi Ulaş Çelik, Kürt dili üzerindeki tüm yasakların kaldırılmasını isteyerek, "Devlet artık tek dil, tek kültür ve tek inanç anlayışını terk etmelidir" dedi.

ŞIRNAK

Şırnak'ta KURDİ-DER öncülüğünde Azadî Meydanı'nda düzenlenen basın açıklamasına, Cudi Kültür Merkezi korosu da erbane çaldı. Eylemde Türkçe, Arapça ve Ermenice dillerinde de "Bê ziman jiyan nabe", "Zimanê me rûmeta meye" ve "Zimanê azad jiyana azade" yazılı pankartlar açıldı. İran rejimi tarafından idam edilerek katledilen üç Kürt genci için "Ey Reqîp" marşı eşliğinde saygı duruşunun ardından KURDİ-DER Şırnak Şubesi eğitmenlerinden Mehmet Barut açıklama yaptı. Barut, okullarda verilen seçmeli dersin asimilasyonun bir parçası olduğunu belirtti.

SİİRT

KURDÎ-DER Siirt Şubesi de, Kızılay İş Merkezi önünde kitlesel basın açıklaması düzenledi. Anadolu ve Kürdistan'da çok sayıda halkın dilinin asimile edildiğine dikkat çekilen eyleme, Siirt Belediyesi Eş Başkanı Belkiza Beştaş Epözdemir de katıldı. "Bi zimanê azad ber bi nasnameya azad", "Zimanê me rûmeta me ye em li rûmeta xwe xwedî derkevin" yazılı pankartın açıldığı eylemde konuşan KURDÎ-DER eğitmenlerinden Ayşe Atabay, diller üzerinde kurulan her türlü şiddeti kınadıklarını ifade etti.

URFA

KURDİ-DER ve EĞİTİM SEN Urfa şubeleri, Ahmet Bahçıvan İş Merkezi önünde düzenledikleri basın açıklaması ile Dünya Anadil Günü'nü kutladı. DBP ve HDP'nin de destek verdiği eylemde, "Herkese parasız, nitelikli anadilde eğitim istiyoruz" ve "Em dixwazin zimanê dayîkê bibe zimanê fermî" yazılı pankartlar açıldı. Eylemde KURDİ-DER Yöneticisi Hamza Ayebe'nin açıklamasının ardından Kürtçe harfler hakkında bilgilendirme yapıldı.

SİVEREK

Siverek'te ise KURDİ-DER binasının önünde bir araya gelen kitle, Kanlıkuyu Meydanı'na kadar yürüyüş düzenledi. "Êdî bese em perwerdehiya bi zimanê xwe dixwazin" yazılı pankartı taşıyan kitle, "Bê ziman jiyan nabe" ve "Biji serok Apo" sloganlarını attı.

ANTEP

KURDİ-DER Antep Şubesi'nin Yeşilsu Parkı'nda yaptığı basın açıklamasına HDP, DBP, KURDİ-DER, İHD, YSGP, KESK, SYKP ve ÖSP temsilcilerinin yanı sıra çok sayıda kişi katıldı. "Roja zimanê dayike ya cîhane piroz be" yazılı pankart açan kitle, "Bê ziman jiyan nabe", "Zimanê me rûmata me ye" ve "Zimanê me qedexe neke" sloganlarını attı. 7 farklı dile ile "Anadilim ile varım" yazılı dövizin de taşındığı etkinlikte açıklama yapan KURDİ-DER Antep Şube yöneticisi Abdullah İnce, Kürt hareketinin talepleri temelinde Kürtçeye yakınlaşılması gerektiğini vurguladı.

ADIYAMAN

KURDİ-DER Adıyaman Şubesi tarafından düzenlenen eylemde, "Bê zimane dayıke perwerdahi nabe", "Ziman mafeki gerduniye", "Sinore zimane min sinore cihana mine" yazılı dövizler açılırken, sık sık "Bê ziman jiyan nabe" , "Zimane azad jiyana azad", "Zimaneme rumeta meye" sloganları atıldı. KURDİ-DER Adıyaman Şube Eş Başkanı Şerif Yılmaz, "Kürt halkının ve Kürt hareketinin mücadelesi ile yeni bir bilinç kazanılmıştır. Bu mücadelenin verdiği ruhla anadilde eğitim hakkının kazanılması için mücadelemizi yükselterek doruğa çıkarmalıyız" mesajını verdi.

KURDİ-DER'in, 21 Şubat Dünya Anadil Günü vesilesiyle Cırlaz Düğün Salonunda düzenlediği geceye ise HDP ve DBP il yöneticileri, SES, BES, PSAKD, YAKAY-DER, İHD, AKAY-DER temsilcileri ve DTK Meclis Üyesi Osman Özçelik'in yanı sıra çok sayıda kişi katıldı.

Etkinlikte Dengbêj Hemê Golo sahne aldı.

MERSİN

EĞİTİM SEN Mersin Şubesi'nin Özgür Çocuk Parkı'nda düzenlediği basın açıklamasında, "Anadilinde eğitim haktır engellenmez", "21'ê Sibatê Zimanê Dayîkê Ya Cîhanê Pîrozbê" pankartları açılırken, "Anadilde eğitim haktır" ve "Be ziman jiyan nabe" sloganları atıldı. Açıklamaya, KURDİ-DER, İHD, HDP il yöneticiler, EMEP, Mersin Emek Demokrasi Platformu bileşenlerinin yanı sıra çok sayıda kişi katıldı. EĞİTİM SEN Mersin Şube Başkanı Sinan Muşlu, "Tarih boyunca sayısız uygarlığa beşiklik etmiş, diller ve kültürler zengini Anadolu ve Mezopotamya toprakları yıllardır uygulanan tekçi politikalar sonucunda resmen bir çöle dönmüş durumdadır" dedi.

KURDİ-DER MERSİN ŞUBESİ: KÜRTÇE YAŞAM DİLİ HALİNE GELMELİ

KURDİ-DER Mersin Şubesi de, HDP Akdeniz İlçe Örgütü binasının önünde düzenlediği basın açıklamasında, "21'ê Sibatê Zimanê Dayîkê Ya Cîhanê Pîrozbê" yazılı pankart açtı. "Zımane me Rumeta me ye", "Be Serok Jiyan Nabe","Biji Serok Apo" ve "Be Zıman Jiyan Nabe" sloganlarının atıldığı ve "21 Sıbate Roja Zımane Dayike Ye Cihane Piroz Be" ile "Mirov Be Zıman Nabe" dövizlerinin açıldığı eylemde KURDİ-DER Mersin Şube Eş Başkanı Serdar Karakeçi konuşma yaptı. Karakeçi, "21 Şubat'ta yapılan eylem ve etkinliklerin yeterli olmadığını, artık dil ve kültür mücadelesinin yeteri kadar verilmesi gerektiğini" vurguladı. Karakeçi, "Kürtçenin yaşam dili haline getirilmediği sürece UNESCO'nun sunduğu rapora göre Kürtçe kayıp ve ölü diller arasına girecektir" dedi.