Mardin sınırları içerisindeki Bagok Dağı eteklerinde bulunan Süryaniler için zamanında Ortadoğu'nun en büyük manastırı olan ve döneminde 340'tan fazla rahibin görev yaptığı yaklaşık 1700 yıllık Mor Augin Manastırı, 40 yıl aradan sonra yeniden ibadete açıldı.

40 yıl önce Süryani cemaatin göç etmesi sonrasında bakımsız ve harabe hale gelen manastır defineciler tarafından talan edilmiş durumda. İki yıl öncesinde tekrar onarım çalışmaları başlatılan manastırın arazileri çevre köylüler tarafından yıllardır ekilirken, manastırın arazilerinin yeniden hak sahiplerine verilmesi için cemaat yargıya başvurdu.

Nusaybin ilçesine bağlı Girêmîra beldesi yakınlarında bulunan ve milatta sonra 363 yılında inşaa edilen Mor Augin manastırı 1970'li yılların başında Süryani cemaatin baskılardan sonra bölgeyi terk etmesi sonrasında kaderi ile baş başa bırakıldı. İki yıl önce bölgeye dönen Süryaniler ise 2 bin dönümlük arazilerinin yapılan kadastro çalışmalarının ardından çevredeki köylülerin üzerine kaydedildiklerin tanık oldular.

Yıllardır terk edilmiş halde bulunan manastır defineciler tarafından delik deşik edilirken, manastırın birçok tarihi yapısı da tahrip edilmiş ve çobanların hayvanları için barınak olmuş durumda. Aynı şekilde manastırın tek gelir kaynağı olan arazilerin onlarca köylünün adına tapuya kaydedildiği ortaya çıkınca, bunun önüne geçmek için Süryani cemaati yargı yoluna başvurdu. Arazileri yıllardır ekenler arasında BDP'ye yakın kişilerin de bulunması üzerine BDP ve DTK'ye başvuran Avrupa'dakİ Mor Augin Vakfı yöneticisi Süryani cemaati, konuyu daha sonra yargıya taşıyarak Nusaybin Asliye Ceza Mahkemesi'nde dava açtı.

Arazilerin asıl sahiplerine teslim edilmesi için Mor Augin Vakfı adına dava açan avukat Serhat Karaşin, Mor Augin'in manastırdan ibadet olmadığını, aynı zamanda bir külliyat olduğunu belirterek, "Burası Süryani cemaati için çok önem arz eden bir yer. Manastırdan ziyade bu yer yüzyıllar öncesinde eğitim ve barınma imkanı sağlamış. Manastırın sahip olduğu 2 bin dönümlük araziye, tapuda köylüler hak sahibi yapılmış. Bizim vakıf adına başlatmış olduğumuz bir girişim var. Vakıf arazisinin el değiştirmesi, birde Süryani cemaatinin tarihsel bağlarının olduğu toprakların ticarethane olarak özel mülkiyete açılması durumu var. Bu topraklar müvekkillerim açısından kutsal topraklar. Onun için bu topraklarının gelecek nesillere aktarılmasını istiyorlar. Zaten tüm beklentileri de bu mirasın korunması yönünde" dedi.

Açtıkları davada sundukları delillerde Kaymakamlık ve jandarmanın belgelerinde bu arazilerin Süryanilere ait olduğunu herkesin bildiğini kaydeden Karaşin,  "Kadastro çalışmaları yapılırken burada Süryani cemaatinden de kimse bulunmayınca araziler köylüler adına yapılmış. Süryaniler bölgeden göç edince arazileri orada bulunan köylüler tarafından işletiliyor 40 yıldır" dedi.

Bagok Dağı yamacına kurulu ve 800 metre rakımlı dağlık alanda kurulu olan ve iki yıl önce ibadete açılan Mor Augin Manastırı'nda halen iki rahip görev yaparken, her gün manastır yerli ve yabancı turistlerin akınına uğruyor.

Definecilerin talanına uğramasına rağmen halen kısmen yapısı ayakta duran Mor Augin'de içme suyu başlı başına bir sorun teşkil ediyor. Kışın ve ilkbaharda yağmur suları ile kuyularda depolanan sular kullanılırken, yazın ise su ihtiyacı tankerlerle karşılanıyor.
Yaklaşık 1700 yıl önce 340'dan fazla rahibin görev yaptığı, rahiplerin ve azizlerin yetiştiği Süryani cemaatinin en önemli manastırı olan Mor Augin, Süryani cemaati için ikinci Kudüs olarak biliniyor.