Cizîre Kantonu müzik komünü 1. toplantısını gerçekleştirdi. Rojava’da savaşla, siyasetle iç içe sürdürülen yaşam toplumsal devrimle tamamlanırken, oldukça derin ve anlamlı müzik tartışmalarına tanık olduk. Öncelikle belirtebilirim ki; özgürlük anlayışında ve yaşamı doğru anlamada Rojava oldukça mücadeleci, amaca doğrudan bağlanmış bir tutum içinde. Hissettiklerimi nerden ve nasıl başlayarak anlatsam da, bazı şeyler eksik kalacak korkusu içindeyim.

Savaşın büyük yükü altında bir kültür savaşı yürütülüyor. Rojava’da kültür ve sanatın rolü özellikle de müzik çalışmalarının önemi müzikle ilgilenen herkes tarafından kavranmış ve büyük işlerin temeli atılmış durumda. Toplumsal devrimin önemi ve müziğin bundaki etkisi, örgütlenme ve kültür-sanat boyutuyla oldukça kapsayıcı bir düzeye ulaşmış.

Kobanê ve Şengal’de yürütülen özgürlük savaşının müziği, savaşın tüm duyguları yaşanarak tartışılıyor. Doğal toplumun estetik ve etik yaklaşımları, güzellik yeniden inşa edilirken, esnekliğin, canlılığın ve yaratıcılığın sarsıcı harikalığı ortaya çıkıyor. Rojava sorumluluğunun farkında, devrim yaşamını sanat alanında da omuzlamak istiyor. Müzik bu alanda oldukça önemli bir yer kaplıyor hayatta. Sorumluluk omuzlarda bir yük değil, daha içerde kalpler ve yüreklerde bir ritmik kıpırtı. Halk müziğinin eksikliklerini de görmezden gelmeden nasıl bir çekicilikle, uyum içinde yapıldığına şahit oluyorum.

Herkesin çözümü dışarda aradığı bir dünya da, Rojava kendi çözümünü kendisi yaratıyor. Savunma, siyaset, diplomasi yanında kültür ve sanat sorunlarını ele alıyor ve müzik-devrim etkileşimini, hakikatten aldığı payı tartışıyor. Her şey devrimin içinde emekle yaratılıyor. Devrimden sonra değil, bizzat devrimin içinde devrimle beraber yaşayarak oluşuyor.

Devrimden sonra bazı şeyler olur diyenlere inat devrim-sanat el ele yürüyor. İşin gerçeği benim anladığım devrimin içinde ne yaratılırsa o kalıcı olacak ve devrim sonrasının temelini atacak. Rojava devrim sonrasını beklemeden devrimi yaşıyor.

Rojava yok edilmek istenirken dirençle var oluyor. Kanton devrimini, özerkliği yok etmek için çabalayanlara yaşamın her alanında yanıt veriyor. Savaşla yaşayan Rojava, hayatını savaşa göre ayarlıyor. Kültür ve sanat çalışmalarını savaşla yoğuruyor. Kültür ve sanatı devrimin harcı yapıyor. Hem bütün dünya halklarına, hem Kürdistan’ın diğer parçalarına, hem de devrimsiz kalan ya da devrimini yaratamayanlara örnek oluyor. Müzik alanında önemli bir kararlaşma yaşıyor. Yakın zamanda bu kararlaşmanın diğer sanat alanlarını da yansıyacağı kesin.

Rojava’da müzik hangi kültür ve sanatla ele alınacak, devrim kültürünü nasıl kalıcılaştırılacak çok ileri düzeyde tartışılıyor. Müzikte yaşanan yabancılaşmaya karşı, öz kültürel değerlere bağlı bir müzik ile kapitalist modernitenin bencil ve parayla satın alınan sahte sanatçı duruşuna karşı, gerçek devrimci bir sanat mücadelesi sürüyor. Rojava devrimle nasıl ki bütün Kürdistan için ciddi ve güçlü bir öncü olduysa, başta müzik olmak üzere birçok sanat alanına el atacak ve devrimci sanata güçlü bir pratikle elbet kendisini ispatlayacaktır.

Rojava’nın farkı sadece ‘yapalım’ demiyor, yapıyor. İnşa ediyor, hem kendini koruyor, canını ortaya koyuyor hem yaşamı yeniden devrime göre kuruyor. Bu asil duruş kuzeyin ve güneyin garantisi oluyor. Büyük devrimsel gelişmelerin kalbi oluyor. Kobanê direnişi bunun somut ifadesi olurken, devrimci müzik ve sanatı ile bugünün olduğu kadar yarınında koruyucu meleği rolünde.
 

Müzik toplantısında; orijinal Kürt müziğinin kökleri ve var olan müziğimizin bununla kurduğu bağ ile müzik alanında yaşanan sorunların çözüm yolları tartışıldı. Tarihe, zihniyete ve ruha ilgi büyüdü toplantıda, yapılan çalışmaların kalıcılığı, sanat düzeyi ele alındı. Klip ve TV çalışmalarının yanı sıra canlı ve halkla birebir iç içe halk konserlerinin önemine vurgu yapıldı. Arşiv, derleme ve araştırma çalışmaları, enstrüman zenginliği, müziğin şiir ve halk oyunlarıyla kurduğu derin ilişki değerlendirildi.

Eskiler şarkı söylermiş, gül yaprağını dökermiş. Müziğin yarattığı hava ve devrime katkısı belirtildi. Değerlendirmelerin oldukça somut ve kısa olması çok dikkatimi çekti, herkes herkesi çok iyi anlıyor ve çok anlamlı konuşmalar yapılıyordu. Çocuklara, gençlere, kadınlara yönelik çalışmalar planlandı. Şehitler anıldı. Yaşam felsefesinin gerçek devrimci temsilcileri önünde saygı ile eğildi, devrimci sanatçılar.

Sahte sanata ve sanatçılara oldukça eleştiri geliştirilen toplantı da; profesyonel ve nitelikli müzik ihtiyacı dile geldi. 2. devrim dalgası esiyor müzik alanında, Koma Agirî, Tolhildan, Cudi ve tüm diğer Kom’ların 80’li yıllarda yaşattığı devrim melodilerinin devrimsel çıkışının ikincisi yaşanıyordu. Devrimci ve halkçı müzik tarihi ve geçmişiyle bugüne yeniden ışık tutarken, akademi faaliyetleriyle geleceğin nasıl şekilleneceği planlanıyordu. Diğer parçaların zenginliğiyle buluşmak ve bu zenginliği Rojava halkına taşırmanın önemi vurgulanırken, güçlü bir özeleştiri yaklaşımı da gelişti. Toplumsal birlik, duyguların eğitimi Rojava’nın temel gündemlerinden biri. Bunun da sanatla yapılacağı herkesin farkında olduğu, farkında olmakla kalmadığı her gün yaşadığı ve gerçekleştirdiği bir hakikat.

Rojava’da Cizîre Kantonu, müzik komünü toplantısını gerçekleştirdi. Devrimin müzikle olan bağını gözler önüne serdi. Bin yıllarca önceki gibi devrimci süvariler Şengal’den Musul ovasına özgürlük tilililerini çekerken…