ANALİZ

RTE ve AKP’nin Suriye oyunları sürüyor

Türkiye uluslararası hangi güç ile anlaşarak bölgede etkili olmak isterse istesin, kendisine bağlı bir Sünni Türkmen kuşağı oluşturma hedefinin olduğu daha önceki faaliyetlerinden de ortaya çıkmıştı.

Recep Tayyip Erdoğan ve AKP'nin Suriye, Kuzey Suriye ve Rojava’da yeni oyunlar tezgahladığı ortaya çıktı. Geçtiğimiz günlerde bitti denilen işgal harekatının yeni isimler adı altında devam ettirilmek istendiği belirlendi. Yeni oyun ABD ile planlanıyor. ABD ile oyun planlanırken Rusya ile yeniden ilişkiler gerilmeye başladı. Ayrıca Şehba'ya yönelik demografik yapı değişikliği de son hızla devam ediyor. 

RUSYA'YA KARŞI YENİ CEPHE

Türkiye Rusya, ABD ve İran başta olmak üzere uluslararası güçlerden gelen baskılardan ötürü Fırat Kalkanı adını verdiği ve 24 Ağustos’ta ordu güçleri ve topladığı çeteleri ile başlattığı Suriye topraklarını işgal harekatını bitirdiğini geçtiğimiz günlerde açıkladı. Ancak açıklamaya rağmen Cerablus, Rai, Ezaz, Soran, Dabık, Exterin ve Bab’daki işgal sürüyor. Öte yandan açıklama yapan Başbakan Binali Yıldırım, harekatın başka isimlerle sürdürüleceğini de söylemişti. Dün Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Fırat Kalkanı adını verdikleri işgal harekatının birinci etabının bittiği, harekatın sürdürülmeye devam edeceğini söyledi.

Erdoğan ve Yıldırım'ın yaptıkları bu açıklamalar doğrultusunda pratik adımlar da atıldığı ortaya çıktı. Geçtiğimiz ay Türkiye Savunma Bakanı Fikri Işık’ın ABD Savunma Bakanı ile yaptığı bir görüşmeden sonra Fırat Kalkanı adıyla başlattıkları işgali sürdürme için yeni bazı adımlar attıkları ortaya çıktı. Her iki bakanın görüşmeden sonra Ankara’dan Suriye’de özellikle de İdlip, Hama, Humus, Latkiye ve Halep’teki silahlı çete gruplarına bir tebligatta bulunuldu. Tebligatta bu bölgelerdeki gruplardan daha büyük bir askeri faaliyet için birleşmesi isteniyor. Tebligattan 6 saat sonra Hama, Humus, Latkiye ve Halep’teki 12 silahlı grup yaptıkları bir açıklama ile bir çatı altında bir araya geldiklerini, yeni bir harekat odası oluşturduklarını duyurdular.

Yapılan duyuruda eski Feylak El Şam Komutanı Fıdılallah Naci komutasında Kuzey Suriye’de bulunan Özgür İdlip Ordusu, Ezze Ordusu, Ceyş El Nasır (Zafer ordusu), Seçkinler Ordusu (Ceyş El Nuhbe), 23. Fırka, El Fırka El Wusta,1. Türkmen Sahil Tümeni 2. Türkmen Sahil Tümeni'nden oluşan yeni bir birlik oluşturdukları duyuruldu.

Birliğin, ABD’nin daha önce "birlik oluşturmamanız durumunda desteğimizi keseriz" açıklaması ve bazı yaptırımlara gitmesi ile ABD ve Türkiye savunma bakanlarının görüşmelerinden sonra oluşması Rusya’ya karşı Türkiye’nin yeniden ABD ile işbirliğine giderek Suriye’de rejim karşıtı planlarını sürdürdüğünü gösteriyor. 

1. ve 2. Türkmen sahil tümenlerinin merkezi Latkiye'dir. 2015 yılında Türkmen dağı denilen bölgede Türk ordusu desteği ile Rejime karşı saldırılar başlatmıştı. Bu saldırılar sırasında Türkiye tarafından Kasım ayında bir Rus savaş uçağı düşürülerek pilotu da Türk bir çete başı tarafından öldürülmüştü.  Bütün bu gelişmelerde Türkiye Rusya’dan istediğini elde edemeyince, yeniden Rusya ve Rejim ile İran’a karşı ABD ile Suriye üzerine yeni bir planlamaya gittiğini gösteriyor.

ŞAM, HAMA, HUMUS SALDIRILARI İTTİFAKIN PARÇASI

Geçtiğimiz Şubat ayında Türkiye ve ABD savunma bakanları arasında yapılan görüşmeden sonra atılan bu adım bazı sonuçlar da açığa çıkardı. Zira bu anlaşma henüz kamuoyuna yansımadan, oluşturulan birlikte yer alan gruplar Şam, Hama ve Humus’ta başını Nusra ve Ehrar Şam’ın çektiği bir savaş başlatıldı. Rejime karşı başlatılan bu savaş bir anlamda Rusya’ya karşı başlatılmış bir savaş demektir. Bu saldırıların zamanla Latkiye, Tartus’ta da başlayacağının işaretlerini veriyor. Bu savaş ve saldırılar aynı zamanda İdlip’i koruma olarak da bazı kesimler tarafından değerlendiriliyor. 

ABD İLE TÜRKİYE HEDEFLERİ AYNI MI?

ABD ve Türkiye’nin anlaşması sonucu çete gruplarından oluşturulan birliğin hedefi, her iki güç tarafından ayrı ayrı ele alınıyor. ABD bu yeni oluşum ve birliğe ayrı bir anlam yükleyerek hedef belirliyor. O da Kürtler ve onlarla ittifak halinde olan halklardan oluşan siyasi ve askeri güçlerle bunları yan yana yürütmektir. ABD bunu yaparken Kuzey Suriye topraklarında Derik’ten başlayıp İdlip’e kadarki alan içinde kendisinin hakim olacağı bir hat oluşturma çabasında. Türkiye ise çetelerden oluşan bu birliği daha çok Kürtler ve onlarla ittifak halinde olan güçlere karşı Kuzey Suriye ve Rojava’da kullanmak istiyor. Daha şimdiden Türkiye bu grupları Kürtler ve onlarla ittifak halinde olan halkların elinde olan bölgelerin üzerine sürmeyi beraberinde getirecek. Kaldı ki ardı arkası kesilmeyen Şehba’ya yönelik saldırılar ve demografik yapı değişikliği de bunu gösteriyor. 

ŞEHBA'YA SALDIRILAR VE DEMOGRAFİK YAPI DEĞİŞİKLİĞİ

ABD ile çetelerden oluşturdukları bu birliği Türkiye daha çok Efîin ve Şehba alanı için kullanmak istiyor. Zaten birlik içinde yer alan grupların büyük bir bölümünü Şehba taraflarında kurduğu karakol ve üs bölgelerine yerleştirmiş durumda. Bu gruplarla bir yandan Tel Rıfat, Şeyh İsa, Hesiye, Tel Madiq, Sed Şehba, Ayne Dekne, Minix, Meraanaz köylerine saldırılar gerçekleştirirken, öte yandan Hama, Humus’tan getirdiği çete ve aileleri ile bögenin demografik yapısını değiştirmeye çalışıyor. Daha önce Sosınbat, Qibbesin köylerine bu çeteler ile ailelerini yerleştirmişti. Numan ve Qubbe Şeyh’e de yerleştirme hazırlıklarını yapmıştı. Yine bu dönemde Şudud köyünde yaklaşık 40 aile yerleştirmiş durumda. 20 Kürt ailesine de evlerini terk etmesi için süre vermiş. Şudud köyü ile birlikte Kaibe, Tel Cırcır, Bilix, , Şeyh Cerrah köylerine de bu çeteleri ve ailelerini yerleştirme hazırlıkları yapılıyor. 

TÜRKİYE'NİN SÜNNİ TÜRKMEN PLANI

Türkiye uluslararası hangi güç ile anlaşarak bölgede etkili olmak isterse istesin, kendisine bağlı bir Sünni Türkmen kuşağı oluşturma hedefinin olduğu daha önceki faaliyetlerinden de ortaya çıkmıştı. Şubat ayında ABD ile anlaşarak çetelerden oluşturdukları sözde yeni birlikte de, kendisine bağlı ve büyük çoğunluğu MİT ile çalışan Türkmen çetelerden oluşturduğu yapılar ayrı bir cephe gibi hareket ediyor. Geçtiğimiz günlerde adını yeni duyurduğu Liva Süleyman Şah adlı grubu önümüzdeki dönemde öne çıkaracağı ve tüm Türkmen grupları ile daha önce Fırat Kalkanı içinde yer alan gruplarını bu isim altında toplayacağı anlaşılıyor. Zira daha önceki grupları deşifre olmuş, pratikleri birçok güç tarafından kabul edilmez olarak ilan edilmişti. Liva Şah Süleyman grubunun hedefi ve amacı ise oldukça çarpıcı ve dikkat çekici. Liva Şah Süleyman, hedefini bölgede ‘Türkmen İslam Devleti’ olarak açıklıyor. Bu da aslında DAİŞ’in İslam Devleti adının önüne Türkmen sözcüğünün getirilmesi demektir. Böylece bu grubun ve Türkiye'ye bağlı tüm grupların DAİŞ ile ideolojik, zihniyet birlikteliklerini anlamak zor olmuyor.