AKP Bitlis Milletvekili ve Kiler şirketler grubu başkanı Vahit Kiler'in 'Piyer Loti yerinin ismi Ýdris-i Bitlisi olarak deðiştirilsin' şeklindeki önergesine yönelik tartışmalar sürüyor. Vahit Kiler, 'gavur' diye nitelendirdiði Fransız Piyer Loti'nin isminin deðiştirilmesini isterken, onun yerine düşündüðü isim birçok Kürt kaynaklarında 'ihanetçi' ve 16. yüzyılda Alevi katliamının mimarı olarak nitelendiriliyor. Ne gariptir ki Kiler'in Avrupa'nın ikinci en büyük binasının ismi ise 'Sapphire'...

Ýstanbul Eyüp'te Haliç'e nazır tepeye adı verilen Türk dostu sanatçı, şair-yazar Piyer Loti, Ýstanbul'da tanıştıðı 'sevgilisi' yüzünden bu kente hayran kalmış ve hayatının büyük bölümünü bu kentte geçirmişti.

Piyer Loti'nin birçok eseri, aşık olduðu Ýstanbul tasviri ve sevgilisi üzerinedir. Piyer Loti ismi sayesinde turizm sezonunda her yıl binlerce Fransız turist, Eyüp ve Haliç'i bu yüzden ziyaret eder.

'Aşk'ı sayesinde Ýstanbul'a hayran kalan ve Ýstanbul'u mesken tutan Piyer Loti'nin ismi şimdi, AKP Bitlis Milletvekili'nin önerisi ile tekrar gündemde.

Kiler şirketler grubu başkanı Vahit Kiler, mezarı da burada bulunan hemşehrisi Ýdris-i Bitlisi'nin adının Haliç'e bakan sayfiye yerine verilmesini istiyor.

Ýdris-i Bitlisi "Heşt Beheşt" adlı eseriyle anılır. Yani 8 Osmanlı padişahına methiyeler düzdüðü eseriyle ve 'kafir' diye ilan ederek katliamında rol aldıðı Alevilerin katli ile...

Halen mezarı Ýstanbul Eyüp'te bulunan ve Kürt tarihinde önemli bir yeri bulunan Ýdris-i Bitlisi kimi kaynaklara göre 1452 yılında Bitlis'te dünyaya gelir.

Akkoyunluların Diyarbakır'da hüküm sürdüðü dönemde, hükümdar Uzun Hasan'ın sarayında şehzadelere hocalık yani 'lâla'lık yapar. Katip olarak çalışır.

Ýdris-i Bitlisî, Şah Ýsmail Akkoyunlu devletini yıkınca, Ýstanbul'a gelir ve bizzat 2. Bayazit'e sıðınır ve Osmanlı sarayında tarih yazıcılıðı yapar. Osmanlı'nın ilk sekiz padişahının payatını anlatan 'Heşt Beheşt (8 cennet)' adlı ünlü eserini burada yazar.

Bayazit'ın ölümü sonrasında yerine geçen oðlu Yavuz Sultan Selim'in danışmanı olur. Yavuz Sultan ile birlikte Çaldıran savaşına katılır.

1516 yılında, Şah Ýsmail'e karşı, Yavuz Sultan Süleyman'ın yanında saf tutarak 16 büyük Kürt aşiretini de Osmanlıların yanında savaşa katılması kararını aldırtır. Bitlisi sayesinde, Safeviler püskürtülür.

Safevi 'belası' püskürtüldükten sonra, yine Bitlisi'nin başını çektiði aşiretler "Ariza" adıyla ortak bir mektubu kaleme alarak, Alevilerin katledilmesi için Sultan Selim'den yardım ister.

Mektupta şunlar yazılıdır:

"Can ü gönülden Ýslam Sultânı'na bî'at eyledik, ilhâdları zâhir olan Kızılbaşlar'dan teberri eyledik. Kızılbaşlar'ın neşrettiði dalalet ve bid’atleri kaldırdık ve ehl-i sünnet mezhebi ve Şafiî mezhebini icra eyledik. Ýslam Sultânı'nın namı ile şeref bulduk ve hutbelerde dört halifenin ismini yâda başladık. Cihada gayret gösterdik ve Ýslâm Padişah'’nın yollarını bekledik. Bu muhlis ve size itaat eden bendelere yardım edesiniz. Bizim beldelerimiz Kızılbaş diyarına yakındır, komşudur ve hatta karışıktır. Nice yıllar bu mülhidler, bizim evlerimizi yıkmışlar ve bizimle savaşmışlardır. Sadece Ýslam Sultanı'na muhabbet üzere olduðumuz için, bu inancı saf insanları o zalimlerin zulümlerinden kurtarmayı merhametinizden bekliyoruz. Sizin inâyetleriniz olmazsa, biz kendi başımıza müstakil olarak bunlara karşı çıkamayız."

Kürt beylerini bir araya getirmeyi başaran Ýdris-i Bitlisi Farsça yazdıðı "Selimname" eserinde Kürtleri Kızılbaşlar ile savaşa teşvik ettiðini, onların da kılıç zoruna Anadolu'yu Türkmen Kızılbaşlardan temizlemek için yemin ettiklerini ve bu arada 40 bin ila 70 bin arasında Kızılbaşın yani Alevinin öldürüldüðünü ayrıntılı olarak yazar.

Ýdris-i Bitlisi'nin adının Eyüp'teki sayfiye yerine verilmesini isteyen Kiler şirketler grubu başkanı Valit Kiler, 15 yıl kadar önce borçlarından dolayı Bitlis'i terk eden bir isim. AKP iktidarı sonrasında önce kurduðu Kiler marketler grubu sayesinde 'hidayete erip' zengin olanlardan biri. Kiler grubu AKP iktidarı boyunca yüzde 35 oranında büyüyen bir şirket.

Kiler grubu aynı şekilde deðeri 37 milyon doları bulan Kütahya Şeker Fabrikası'nı 23 bin 820 bin dolara satın aldı. Halen TBMM Kamu Ýktisadi Teşebbüsleri ile ilgili komisyonda yer alan Vahit Kiler, kardeşlerinin de yer aldıðı Kiler şirketler grubu sayesinde AKP iktidarı ile kârına kâr katarken, Piyer Loti yerinin ismini 'gavur ismini çaðrıştırdıðı' için birçok Kürt kaynaðında 'cahş' olarak nitelendirilen Ýdris-i Bitlis'i olarak deðiştirmek istiyor.

Vahit Kiler'in yükseklik bakımından Avrupa’nın en yüksek ikinci binasının ismi ise 'Sapphire'.

Yani o da bir "Gavur" ismi...