Adı ABD ile özdeşleşmiş dünyanın en büyük fast food zinciri Mc Donalds Ýsveç’te yeni bir skandala daha imza attı. Tekelin Stockholm’deki restorantlara çalıştırmak amacıyla Pakistan’dan getirdiði işçilerden 150 bin kron aldıðı açıða çıktı.

Ýsveç Hükümeti 2008 yılının son günleri tekel ve şirketlerin başka ülkelerden işgücü ithalini kolaylaştıran yasayı yürürlüðe koydu. Sendikalar yasanın işverenler tarafından getirilecek işçileri sömürmek ve Ýsveç’te ücretleri düşürmek amacıyla kullanılacaðı uyarısında bulundular. Aradan geçen 4 yıl sendikaların kaygılarında haklı olduðunu, aralarında Volvo, Mc Donalds gibi büyük tekellerden küçük restoranlara kadar işverenlerin yurt dışından getirdikleri işçileri düşük ücretlerle ve köle gibi çalıştırdıklarını gösterdi.

ÝŞÇÝLER ÝŞE GÝREBÝLMEK ÝÇÝN 150 BÝN KRON ÖDÜYOR

Günlük olarak yayımlanan Expressen Gazetesinde yayımlanan habere göre son 3 yılda Pakistan’dan çok sayıda işçi Stockholm’deki Mc Donalds restorantlarında çalıştırılmak için Ýsveç’e getirtildi. Ýşçilere 150 bin kron ödemeleri karşılıðında iş ve Ýsveç’te kalma ve oturma izni alınacaðı vaad edildi. Söz konusu tutarı peşin ödeyemeyenler ise ayda 3 ila 11 bin kronu şeflere ödemek zorunda kaldı. Skandalın medyaya yansıması üzerine Mc Donalds’ın yetkilileri olayın iki restoranla sınırlı olduðununu ve söz konusu maðazaların şeflerinin görevlerinden alındıklarını açıkladılar. Ancak yapılan araştırmalar sorunun sadece iki restoranla sınırlı olmadıðını ve çok daha kapsamlı olduðunu ortaya koydu.

Ýsveç Mc Donalds A.Ş. son 3 yıl içinde 209 Pakistanlıyı işçi olarak Ýsveç’e getirmek amacıyla Ýsveç Göçmen Dairesi’ne başvuruda bulundu. Başvuruları kabul edilen 24 Pakistanlı Stockholm’un varoşlarında tutulan bir kaç daireye yerleştirildi. Ýşçiler ayda 4 bin kronu şeflere ev kirası olarak ödedi. Pakistanlılara ayda 18 bin kron asgari ücret ödendi. Ancak maaşlarının bir kısmı şeflerin hesabına yatırıldı. Savcılık söz konusu şefler hakkında soruşturma başlattı.

SENDÝKALAR: KÖLELÝK ÝLÝŞKÝSÝ

Otel ve Restoran Ýşçileri Federasyonu Yöneticilerinden Katja Ojanne, Pakistanlı işçilerle Mc Donalds arasındaki ilişkiyi bir kölelik ilişkisi olarak niteliyor ve işçilerin tamamiyle işyerine baðlandıðını ve işverenin işçilerinin Ýsveç’te kalıp kalmamalarına karar verdiðini söylüyor.

Sað partiler tarafından kabul edilen yeni yasanın işverenler tarafından kullanıldıðına dikkat çeken Ojanne işkollarında işsizlik oranı % 9,3 iken işverenlerin başka ülkelerden işçi getirmeyi yeðlemelerinin ardında yatan nedenlerin sorgulanması gerektiðini söylüyor.

MC DONALDS KAÇAK ÝŞÇÝ ÇALIŞTIRMIŞTI

Bu Mc Donalds’da ortaya çıkan ilk skandal deðil. Bundan bir kaç yıl önce de Ýsveç Devlet Televizyonu Mc Donalds’ın maðazalarında kaçak işçi çalıştırdıðını açıða çıkarmıştı. Sigortasız ve sendikasız olarak haftanın yedi günü köle gibi çalıştırılan temizlik işçilerine 37 kron saat ücreti ödendiðini kamuoyuna duyurmuştu. Çoðunluðu yabancı olan ve başka ülkelerden getirilen işçiler Ýsveç’te kalabilmek ve biraz para kazanabilmek için işverenin dayattıðı tüm kurallara uymak zorunda kalıyorlar.

Ýsveç’te Mc Donalds’ın tüm restoranlarında genç işçiler çalıştırılıyor. Böylelikle Mc Donalds daha az ücret ve işveren primi ödüyor. Aðır çalışma temposuna ve düşük ücretlere itiraz eden gençler işten ayrılmaları için özel muameleler tabi tutuluyor. Geçtiðimiz yıl aðır çalışma temposuna itiraz eden gençlerin diş fıçasıyla tuvaletleri temizlenmeleri istenmiş ve Mc Donalds şeflerinin bu tutumu protesto gösterileri yapılmasına neden olmuştu.