İran’ın öteki yüzü: Mezar sakinleri...

İran rejiminin yol açtığı sefalet ve uyuşturucu bağımlılığı, binlerce evsizi boş mezarlarda kalmasına kalmaya sürükledi. İnternette dolaşan “mezar sakinlerinin” durumu ulusal bir tartışmaya neden oldu.

Mezarları mesken eyleyen evsizlere ilişkin onlarca video sosyal ağlarda ve internet sitelerinde paylaşılıyor. Bunların çoğu uyuşturucu bağımlılarından oluşuyor. Tahran’ın dış mahallelerinde, soğuk havadan korunmak için boş mezarlarda geceleri geçiriyorlar.

Görüntülerden birinde bir mezar sakini, gözleri yaşlı bir şekilde İran hükümetinden destek istiyor.

Bu evsizlere ilişkin fotoğraflar ilk olarak 2016 kışında, Farsçada “vatandaş” anlamına gelen Şahrevand gazetesinde yayınladı. Sonra da internet üzerinde görüntü ve fotoğraflar yayınlandı. Bu tablo, hükümetin yoksulluk ve uyuşturucu bağımlılarına ilişkin politikalarının sert bir şekilde eleştirilmesini de beraberinde getirdi.

İran medyası ve internette bireyler, yetkililer ve bir çok kurum arasında yürütülen tartışmalarda, uyuşturucu bağımlılarının zorla sterilize edilmesinden ücretsiz sıcak yemek dağıtımı ve rehabilitasyon programlarına kadar bir dizi öneri ortaya çıktı.

İran Sağlık Bakanı Yardımcısı Muhammed Hadi Ayazi, sorunu vardığı boyutları kabul etmek zorunda kalırken, sadece bir gün içerisinde güvenlik güçlerinin 7.500 “mezar sakinini” gözaltına aldığını söyledi.

İran’da genelleşen ve giderek derinleşen yoksulluk beraberinde çok sayıda toplumsal sorunu da getiriyor. İnsanlar, yaşamlarını sürdürebilmek için organlarını bile satmak zorunda kalıyor. Bu sorunlara ilişkin resmi istatistikler bulunmuyor ancak sorunun büyüklüğü karşısında rejime bağlı medya da sık sık duruma dikkat çekmek zorunda kalıyor.

İran’daki yoksulluk, yolsuzluk, kuraklık, elektrik ve su sorunları ve kötü yönetime karşı son haftalarda protesto eylemleri de çoğaldı. İsfahan’dan Tahran’a kadar onlarca kentte, işçiler ve vatandaşlar sokaklara çıkarak tepkilerini dile getirdiler.