Yeni düzenleme, halihazırda “güvenli ülke” olarak tanımlanan ancak sığınmacıların doğrudan bir bağı bulunmayan ülkelere de geri gönderilmelerini mümkün kılacak.

Mevcut yasalara göre, bir sığınmacının üçüncü bir ülkeye gönderilebilmesi için o ülkeyle kişisel bir bağının bulunması gerekiyor. Komisyonun önerisi, bu “bağ” zorunluluğunu kaldırarak geri gönderme sürecini hızlandırmayı amaçlıyor.

Ancak insan hakları örgütleri bu öneriye tepki gösterdi. Göçmenleri koruma örgütleri, bu düzenlemenin hem insan hakları açısından sakıncalı hem de pratikte etkisiz olacağını belirtiyor. Örgütler, “bağı olmayan” ülkelere gönderilen sığınmacıların tekrar Avrupa’ya dönmeye çalışacağını ve bu durumun göç akışını azaltmayacağını savunuyor. Ayrıca, üçüncü ülkelerin bu kişiler karşılığında AB’den siyasi ve mali tavizler talep etme riskine de vurgu yapılıyor.

Avrupa Komisyonu ise bu eleştirileri reddederek, teklifin temel amacının sığınma başvurularının daha hızlı işlenmesi ve geri gönderme sürecinin etkinleştirilmesi olduğunu iddia ediyor. Komisyondan yapılan açıklamaya göre, sığınmacıların gönderileceği ülkelerin temel haklara saygılı olması güvence altına alındı.

Teklifin yürürlüğe girmesi için Avrupa Parlamentosu ve üye ülkelerin onayı gerekiyor.

Bu öneri, Avrupa'da sağ ve aşırı sağın güç kazanmasıyla birlikte göç politikalarında sertleşme çağrılarının arttığı bir dönemde geldi. 

Oysa Frontex verilerine göre, 2024 yılında AB’ye yasa dışı girişler son üç yılın en düşük seviyesine geriledi.