Dünya Sağlık Örgütü'nden ‘tarihi’ pandemi anlaşması

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), üç yılı aşkın süren zorlu müzakerelerin ardından, pandemi risklerine karşı küresel işbirliğini güçlendirmeyi hedefleyen “tarihi” bir anlaşmayı kabul etti.

Anlaşma, WHO’nun yıllık toplantısında 124 ülkenin oyuyla kabul edilirken, hiçbir ülke karşı oy kullanmadı. ABD ise son aylarda görüşmelerden çekildi ve toplantıya temsilci göndermedi.

WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, bu anlaşmayı "sağlık, bilim ve çok taraflılık için bir zafer" olarak nitelendirdi. Covid-19’un yol açtığı yıkıcı sonuçlardan ders alınarak hazırlanan anlaşma, pandemileri daha erken tespit etmek, daha hızlı müdahale etmek ve küresel eşgüdümü sağlamak amacı taşıyor.

AŞI VE TEDAVİLERE ERİŞİM

Anlaşmanın merkezinde, "PABS" adı verilen yeni bir sistem bulunuyor. Bu mekanizma, pandemik potansiyele sahip virüslerle ilgili bilgilerin hızlı ve düzenli paylaşımını öngörüyor. Ayrıca ilaç şirketleri, bu bilgilere erişim karşılığında aşı, test ve tedavi ürünlerini uygun fiyatlarla ve adil bir şekilde tüm ülkelere sunmayı taahhüt edecek.

Fransa’nın Küresel Sağlık Büyükelçisi Anne-Claire Amprou, Covid-19’un ülkelerin tek başına bu tür krizlerle baş edemeyeceğini net biçimde gösterdiğini vurguladı: “Virüsler sınır tanımaz; hiçbir ülke ne kadar güçlü olursa olsun bu mücadeleyi tek başına veremez.”

Anlaşma, özellikle düşük gelirli ülkelerin pandemi döneminde yaşadığı aşı ve sağlık ürünü adaletsizliğinin tekrar etmemesi için atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.