Irak sendika kaynakları, 23 Temmuz günü Basra vilayetinde eylemcilerinin avukatı Cabbar Abdulkerim’in polis karakolu önünde kimliği belirsiz silahlı kişiler tarafından en az 15 kurşunla öldürüldüğünü duyurdu. Açıklama, Basra’daki Avukatlar Sendikası üyesi Aki Mhawi’den geldi. Mhawi, Abdulkerim’in 8 Temmuz’da başlayan ve bir çok kentte yayılan protesto eylemlerinde tutuklanan eylemcilerin avukatlığını gönüllü olarak üstlendiğine dikkat çekti. Protesto eylemlerinde 11 kişi hayatını kaybetti.

Elektrik kesintileri, su sıkıntısı ve yolsuzluklara karşı protesto eylemleri Basra’da patlak verdi. Ülkenin ekonomi başkenti olarak da bilinen Basra’daki eylemler kısa sürede Kerbela ve Bağdat’a da sıçradı.

HAVA SICAKLIKLARI 50 DERECE, SU VE ELEKTRİK YOK

Bir yandan ağır bir elektrik ve su sorunu yaşanırken, diğer yandan hava sıcaklıklarının 50 dereceye kadar çıkması hayatı son derece zorlu kılıyor. Kentte dört veya beş gün boyunca, musluklardan tek damla su akmadığı zamanlar sık sık yaşanıyor.

8 Temmuz’da bir eylemcinin öldürülmesi ile olaylar alevlendi. France 24 haber kanalına konuşan 25 yaşındaki eylemci Hüseyin, “Öfke, kaynağını temel ihtiyaçlara erişememekten alıyor: Yaz olmasına ve sıcaklıkların 50 dereceyi bulmasına rağmen neredeyse hiç suyumuz yok, elektrik yok” diyor.

EKONOMİK DURUM FELAKET

Hüseyin “Buna bir de ekonomideki felaket durumu eklemek gerekiyor. Irak’ın en zengin bölgesinde yaşamamıza rağmen çok sayıda genç işsiz” diye belirtiyor.

Irak’ta Planlama Bakanlığı’na göre gençlerin yüzde 33 ila 37’si işsiz durumda. Gerçek rakamın daha yüksek olduğu tahmin ediliyor. Irak’ta bilinen en önemli petrol rezervleri Basra bölgesinde bulunuyor.

SU SIKINTISININ TEMEL SORUMLUSU TÜRKİYE

Hüseyin, “Elektrik ve su kesintileri bizim için yeni değil. (2003’teki) Amerikan işgalinden bu yana, sanıyorum ki her yaz kesintiler var. Ama artık daha kötü hale geldi. Türkiye Dicle üzerinde bir baraj kurdu ve dört ila beş gün boyunca musluklardan tek bir damla su akmaması nadir bir durum değil” şeklinde konuşuyor.

Irak hükümeti de Türk hükümetinin baraj projesini bu yılki su sıkıntısının temel sorumlusu olarak görüyor. Türk devletinin projesi Dicle ve Fırat havzasında 22 baraj inşa edilmesini öngörüyor. Her iki nehir de Irak’tan geçerken, endüstriyel kaynakların yüzde 95’ini, evlerin su ihtiyaçlarının da yüzde 80’ini karşılıyor. Ilısu barajı dolmaya başlarken, Irak hükümetine göre proje bir bütün olarak Irak’taki akarsu debisinin yüzde 80 oranında azalmasından sorumlu.

VERİMLİ TOPRAKLARIN YÜZDE 90’I ÇÖLLEŞİYOR!

Irak Hidrolik Kaynaklar Bakanı Hasan El Celebi, baraj projelerinin yanısıra, kuraklığa neden olan bir diğer faktörün küresel ısınma olduğuna dikkat çekiyor. El Celebi, 14 Temmuz’da Birleşmiş Milletler’de yaptığı açıklamada Irak’ta tarihsel olarak verimli toprakların yüzde 90’ının farklı derecelerde çölleşme ile karşı karşıya olduğunu belirtmişti.

İRAN ELEKTRİĞİ KESTİ

Su temin etmek de bölge sakinlerin için maliyeti yüksek bir sorun oluştururken, elektrik konusunda durum daha kötü. Klima olmadan nefes bile alınamıyor. Hükümet yaz günlerinde 20 saat elektrik sözü verdi ancak İran Haziran ortasından bu yana elektrik vermeyi durdurdu. Hüseyin, “Günde dört ila altı saat elektrik alabiliyoruz. İran Irak’a Haziran ortasında elektrik ihracatlarını durdurdu. İran’ın da kendi halkına elektrik sağlamada zorlukları var. Irak elektriğin yaklaşık yüzde 20’sini komşusunda alıyor” diyor.

SEFALETİN NEDENİ YOLSUZLUK

Soyadını vermeyen Iraklı gazeteci Ali, sefaletin kökeninde yolsuzluğun olduğunu belirtiyor. Ali, “Tüm sorunların nedeni yolsuzluktur” diyor. Uluslararası Şeffaflık Örgütü’ne göre Irak, 175 ülke arasında 167’inci sırada yer alıyor.

Ali, “Devletin yıllık bütçesi 85 milyar dolardan fazla. İnsanlar, bu paranın nereye gittiğini soruyorlar. Yıllardır yeni bir fabrikamız, yeni bir rafinerimiz veya altyapı yatırımımız olmadı. İnsanlar açısından, özellikle petrolümüzün yüzde 90’ı bölgemizden geçerken, bu adil bir durum değil” diyor.