Bu yılın başından itibaren 3 bin 200 mültecinin yaşamını yitirdiği Akdeniz sularında kurtarma çalışmalarının yerini güvenlik konsepti alıyor. Avrupa Birliği (AB), İtalya’nın 1 yıl boyunca sürdürdüğü Mare Nostrum operasyonu yerine, İtalya sahillerinden girişleri engellemeyi temel hedef edinen ‘Triton’ adlı yeni ‘sınır güvenliği misyonunu’ hayata geçiriyor.

Mültecilerin, son 20 yılda 20 bini aşkın tespit edilebilen ölümle sonuçlanan  Avrupa yolculuğunu engellemeye dönük yeni bir misyon hayata geçiyor. İtalya tarafından geçtiğimiz Lampedusa Adası’nda 360 mültecinin boğulması sonrası hayata geçirilen Mare Nostrum’un yerine Triton adlı yeni bir operasyon timi kuruldu.

Adını Yunan mitolojisindeki deniz tanrılarından Triton’dan alan yeni misyonun esas amacı AB’nin Akdeniz sınırlarını korumak olacak ve Mare Nostrum’un temel misyonundan oldukça uzakta. Ekim 2013’te başlayan Mare Nostrum operasyonu sayesinde İtalyan güvenlik birimleri mültecileri taşıyan gemi ve botları güvenli bir şekilde en yakın limana kadar eşlik ederken, 150 bin kadar mülteci AB ve Kuzey Afrika sınırlarına sağ salim geçmişti.

Ancak İtalya’nın tüm taleplerine rağmen, AB ülkeleri Mare Nostrum’un devamına destek vermeyerek, misyonun sona erdirilmesine göz yumdular. İtalya hükümeti ise, aylık en az 9 milyon euroya mal olan misyonu ‘AB desteği olmadığı’ gerekçesiyle bugünden itibaren sonlandırma kararı almıştı.

FRONTEX’E BAĞLI OLARAK MÜLTECİLERİ DEĞİL SINIRLARI KORUYACAK

28 AB ülkesinden 21’inin destekleyeceği Triton adlı yeni misyon, Avrupa Sınır Koruma Polisi Frontex’e bağlı olarak görev yapacak. 7 gemi, 4 uçak ve 1 helikoptere sahip olacak Triton adlı misyonda Avrupa ülkelerinden toplamda 65 güvenlik görevlisi yer alacak.

Aylık 2,9 milyon bütçesi olacak Triton, İtalya’nın tek başına finanse ettiği ve on binlerce mültecinin boğulmasını engellediği savunulan Mare Nostrum’un tersine, sınırları korumayı amaçlıyor. Mare Nostrum , Akdeniz’de mültecileri taşıyan bot ve gemilere en yakın limana kadar eskortluk ederken,  Triton’un tek misyonu ise AB’nin sahil sınırlarını gözetlemek olacak.

Triton adlı misyon, önümüzdeki ilk iki ay boyunca Mare Nostrum’da görev alan İtalyan görevlilerce de desteklenecek.

“MÜLTECİLER İÇİN ÖLÜM EMRİ VERİLDİ”

Her ne kadar 1 yıl boyunca birçok eleştiriler alsa da, İtalya’nın tek başına üstlendiği Mare Nostrum operasyonunun yerine Triton sınır gözetleme misyonunun gelmesi sert tepkilere yol açtı. Konu ile ilgili bir açıklama yapan Avrupa Parlamentosu (AP) Alman Yeşiller Milletvekili Franziska Keller, ‘Avrupa içişleri bakanlarının mültecilerin Akdeniz’de ölümle boğuştuklarını bildikleri’ eleştirisinde bulundu.

Frankfurter Rundschau gazetesine konuşan Keller, “eğer Mare Nostrum’un yerine Frontex’e bağlı ve düzensiz göçü önlemeyi hedef alan bir misyon gelecekse, bu birçok mülteci için ölüm kararı ile eşittir” dedi.

Yeşiller Eşbaşkanı Simone Peter de, Avrupa’nın mülteci politikasında ‘kara bir gün’ yaşandığını söyledi.

ÖLÜMLERİ ENGELLEYEMEYECEK

Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) tarafından yapılan açıklamada da, Triton adlı misyonun Akdeniz’den Avrupa’ya geçmeye çalışan mültecilerin yaşamlarını kurtarmak için ‘yetersiz’ olduğu eleştirisi yapıldı. Af Örgütü açıklamasında, Triton adlı misyonun sadece İtalya sahilleri ile sınırlı kalmasına yönelik olarak ise, “görev alanı oldukça küçük” denildi.

La Cimade adlı mültecilerle dayanışma kuruluşu tarafından yapılan açıklamada ise, Triton misyonunun Akdeniz’deki mülteci ölümlerinin artmasına yol açacağı uyarısı yapıldı. La Cimade temsilcisi Gipsy Beley, Triton’un sadece sahillerle sınırlı kalması nedeniyle, Akdeniz açıklarında mahsur kalan mültecilerin kurtarılmasında rol oynayamayacağına da dikkat çekildi.

AB ülkelerine geçiş için Akdeniz’e açılan bot ve gemilerin batması veya batırılması sonucu her yıl binlerce mülteci yaşamını yitiriyor. Sadece bu yıl içinde en az 3 bin 200 mültecinin boğulduğu Akdeniz sularında son 20 yılda ölenlerin sayısının 25 bine yakın olduğu tahmin ediliyor.