Halkların Demokratik Kongresi'nin (HDK) Çorum ziyareti gerek yoğun ilgiye uğraması gerekse de Çorum halkının Kürt sorunu ve hareketine yaklaşımını ilk ağızdan işitmesi açısından önemliydi.

Ziyaret, ulusal ve yerel basın için de heyecan vericiydi. Sorularını merakla yönelttikleri anlaşılıyordu. Bir yerel basın mensubunun "Şehit annelerine vermek istediğiniz mesaj var mı?" şeklindeki sorusu dinleyicilerce basmakalıp bulunarak uğultuların nedeni olsa da yerel basının genel yaklaşımında, karşılarındakini halkın iradesi kabul eden bir üslup ve ciddiyet gözlenebiliyordu.

Katılım oranı tahmin edilenin üzerindeydi. Toplantının yapıldığı salon hayli geniş olmasına rağmen yer sıkıntısından salon dışında ve saatlerce ayakta kalmak zorunda olanlar vardı. HDK heyetini ortalama 2 bine yakın kişi dinledi. Bu kişilere çevre illerden gelenler dahil değildi. Zaten katılımcıların geneli Çorum ve birkaç ilçeden gelmişti. Erkeklerden çok kadın dinleyiciler salondaydı. Gençlerden çok orta yaşlılar…

Heyetle aynı siyasi kulvarda olanların dışında, mütevazı sayıda CHP'linin de toplantıyı dinlediği söylenebilir. Konuşmacıların kimi ifadelerine kısık ses tonuyla "ulusalcı" refleksler gösteriyorlardı.

Toplantının soru-cevap bölümünde Çorum halkının merak ve "endişeleri" daha iyi anlaşıldı. (Soru yöneltenlerden bir kısmı CHP'liydi.) 

BDP'nin sadece "Kürtlerin partisi" olmasıyla ilgili soru yönelten bir katılımcı, yanıtı da kendisi verdi: "Acaba, medya mı bize böyle yansıtıyor?"

Bir diğer katılımcı ise BDP'nin "federasyon isteyip istemediğini" sorarken; CHP'ye ilişkin meseleleri de gündeme getirenler oldu. Katılımcıların geneli Aleviydi. Önemli bir kısmı CHP geleneğinden geliyor, bu, soruların içeriklerine de yansıyordu. Katılımcılardan biri "CHP, biz Alevileri depo olarak kullandı ama hiçbir derdimize derman olmadı" derken; bir diğeri de Sebahat Tuncel'e dönerek, "Keşke CHP ile birlikte hareket etseniz" talebinde bulunuyordu. Tuncel'in, Alevilerin başat talepleri olan cemevlerinin ibadethane kabul edilmesi, zorunlu din dersinin kaldırılması ve Diyanet İşleri Başkanlığı'nın lağvedilmesi gibi meselelere CHP'nin daima kayıtsız kaldığını hatırlatması; katılımcıların kendi aralarındaki diyaloglarına olumlanan şekilde yansıyordu.

***

Toplantının yapıldığı Hacıbektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Derneği'ne gitmek için bindiğim taksinin şoförü de, toplantıdan haberdardı. Çorum halkının tepkisini danıştım. Çorum katliamını hatırlattı: "Burada katliamdan sonra bir daha hiçbir şey gelişemedi. Göç edenler oldu. Özellikle iş çevreleri şehri terk edip Ankara'ya yerleşti. Haliyle ticarete olumsuz yansıdı. Üretenlerin hepsi bir bir şehri terk ettiler. Şimdi halk bunun farkında. Bu yüzden de Çorum halkı böyle bir acı geçmiş yaşamış ve etkisini hala hissediyorken; kimsenin siyasetine, partisine karışmaz. Toplantı da yapsalar, miting de yapsalar, Çorumlular katliam günlerini hatırlar ve tepkisiz kalırlar."

***

Çorum'da EMEP'in önemli bir etkisinin, tanınırlığının olduğu da, bugünkü toplantıyla bir daha anlaşıldı. Kentte birden fazla kişiden "EMEP'in toplantısı varmış" şeklinde sözler işitmek mümkündü.

Toplantıda söz sırası Sebahat Tuncel'e her geldiğinde, salonda "yaşasın halkların kardeşliği" sloganı duyuluyordu.

Sebahat Tuncel'in demokratik özerkliği birkaç örnekle anlatması ve sadece Kürdistan için talep etmediklerini ifade etmesi en yoğun alkışı aldı.

Milletvekillerinin "daha çok sizleri dinlemek istiyoruz" sözü, Çorum'daki çalışmanın bu ziyaretle sınırlı tutulmayacağını; halkın eğiliminin önemsendiğini gösteriyordu. Vekillerin "Çorum Belediyesi'ne talibiz" esprisi, sadece espri olmayabilir.

Milletvekillerini Kürt ve emek sorunundan bahsederken salonun geneli alkışlarken; kadın sorunu üzerine tespitlerini ağırlıkla kadınlar alkışlıyordu.

AKP'ye en güçlü muhalefeti BDP'nin yapmasına rağmen, bazı katılımcılar BDP'yi "AKP ile birlikte davranmak" ile eleştirdi. Ancak eleştirilerini yeni anayasa yapımı haricinde bir örnekle geliştiremediler.

Salonun dışında HDK'li olmayan ama heyete hak verenler, CHP'nin etkisinden kurtulmanın gerektiğini konuşuyorlardı. CHP'li Birgül Ayman Güler'in ırkçı sözlerini kabul edemiyorlar.

Dinleyicilerin çoğunluğunu Türk Aleviler oluşturuyordu. Çorum'da önemli oranda sürgün Kürdü de var. Türk Alevilerin HDK sayesinde CHP'den sıyrılacağı öngörülebilir. Aynısı, kentteki mücadeleye göre cemaatlere mensup sürgün Kürtleri için de geçerli olabilir.

Çorumlu kadınlar toplantının ardından Sebahat Tuncel'i yarım saate yakın süre bırakmadı. "Kadın kadına" konuştular; sarıldılar.

Sırrı Süreyya Önder'i özellikle bekleyenler de vardı.

Salonun dışında 20'ye yakın polis toplantı süresince nöbet tuttu.