TBMM Soma Araştırma Komisyonu'nun raporuna şerh koyan HDP, raporun sorunun özüne değinmeden "yasak savmak" için hazırlandığına dikkat çekti. İşçi ölümlerinin son bulması için özelleştirme, taşeronlaştırma ve rödovans uygulamasının derhal kaldırılmasını isteyen HDP, Cumhurbaşkanı, Çalışma Bakanı ve Enerji Bakanı'nın katliamın sorumlusu olarak yargılanmasını istedi.

Halkların Demokratik Partisi (HDP), TBMM Soma Araştırma Komisyonu'nun hazırladığı rapora şerh koydu.

Komisyon üyesi ve Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız, HDP adına koyduğu şerhte, söz konusu raporda, Soma'daki katliam için "kaza" tanımının yapıldığını hatırlattı, "Soma'da yaşanan kaza değil, katliamdır" dedi. İşçi kıyımının "kaza" olarak nitelendirilmesinin sorumluları aklamaya dönük bir girişim olduğuna dikkat çeken HDP, "Riskler önceden bilinen, öngörülebilen ve önlem alınabilecek durumlardır. Ancak hiçbir önlem alınmamış ve facia göz göre göre gelmiştir" diye belirtti.

'KURAL TANIMAZ DURUM RAPORDA İRDELENMİYOR'

Kazanın oluşumu ve nedenleri ile ilgili olarak sistemsel ve kurumsal sorunların üzerinde durulmadığı eleştirisinde bulunan HDP, kazanın nedeninin "Aşırı kar hırsı amacıyla üretim zorlamasıdır. Diğer tüm teknik nedenler bu gerçeğin alt parametreleridir. Ancak raporda üretim zorlamasının arkasından siyasi ve kurumsal yapılara işaret edilmemiştir" dedi. İş Kanunu'nun 2. maddesine göre Eynez ocağında Soma A.Ş'ye üretim yaptırılmaması gerektiği değerlendirmesinde bulunan HDP, "Türkiye Cumhuriyeti kanunlarının yasakladığı bir kural devlet kurumları tarafından ihlal edilmiştir. Bu önemli boyut raporda bilinçli olarak göz ardı edilmiştir" dedi. HDP, kural tanımaz durumun söz konusu raporda irdelenmediğine dikkat çekti.

Raporda yer alan "iş sağlığı" kavramına itiraz eden HDP, "İşin sağlığı olmaz, işçinin sağlığı olur. İşin verimi olur, iş yerinin güvenliği olur. Bu tanım, işçilerin de diğer üretim araçları gibi üretimin bir metası olduğunu göstermektedir" dedi. HDP, "iş sağlığı ve iş güvenliği" kavramının Meclis'in raporunda yer almaması gerektiğini belirtti.

"Raporda rödovans sistemi 'sektörel bir realite' olarak tanımlanarak meşrulaştırılmak istenmiştir" diyen HDP, "Raporda rödovans sisteminin Soma katliamındaki rolünü ele almak yerine rödovans sisteminin mevzuata uyumsuzlukları vurgulanarak, 'rödovans sistemini kitabına uydurmak' amaçlanmıştır" değerlendirmesini yaptı.

HDP, Meclis'in, işçi ölümlerini engellemek için gündeme getirdiği "önlemleri" de eleştirdi.

'ÇALIŞMA DÜZENİNİ DEĞİŞTİRECEK BİR ÖNERME YOK'

Raporun, bir takım doğru tespitleri içermekle birlikte işçi katliamlarının temel nedenini oluşturan üretim sistemi ve çalışma düzenini değiştirecek herhangi bir önermede bulunmadığına dikkat çeken HDP, "Rapor, hükümetin sorumluluğunu ört bas etmeye çalışmaktadır. Sorunun gerçek sebep, boyut ve çözümünün görülmek istenmemesi, çalışanların yaşam ve sağlıklarına değer verilmemesiyle açıklanabilir. Bu niteliğiyle Rapor, bu alandaki kimi olguları saptamakta ise de özünde 'yasak savma' işleviyle hazırlanmıştır" dedi.

HDP, işçi ölümlerinin son bulması için "özelleştirme, taşeronlaştırma ve rödovans uygulamasının derhal kaldırılması" gerektiğini belirtti.

'ERDOĞAN, ÇELİK VE YILDIZ SORUMLUDUR'

Soma AŞ'nin ticari faaliyetlerinin yasaklanması gerektiğini belirten HDP, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın Soma katliamının sorumlusu olarak yargılanmasını istedi.

Çalışma yaşamına ilişkin yasaların "emekçilerin yaşam hakkı, insanca çalışma ve yaşama koşullarını sağlayacak" şekilde yeniden düzenlenmesi gerektiğine dikkat çeken HDP, "İş Kanunu'nda başta alt işverenlik olmak üzere esnek çalışma rejimini içeren tüm düzenlemeler kaldırılmalıdır. İş güvencesi, sosyal güvence ve sendikasız çalışma yasaklanmalıdır" dedi.

Örgütlenmenin önündeki tüm engellerin kaldırılmasını isteyen HDP, tüm emekçilere grev ve toplu sözleşme hakkının tanınmasını istedi.

HDP, iş cinayetlerinde birinci dereceden sorumlu patronlar "taksirle ölüme sebebiyet vermek" yerine "kast ile insan öldürmek"ten yargılanmasının da caydırıcı olacağını kaydetti.

HDP, şerhinde son olarak şunları belirtti: "Bir taraftan iş cinayetleri artarken diğer taraftan AKP hükümeti, çalışma düzeninde despotizmi daha da arttırarak emekçilere güvencesizliği ve ölümüne çalışmayı dayatan düzenlemeleri hız kesmeden sürmektedir. Özellikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın gündeminde bulunan ve taşeronluk sistemini yaygınlaştırmayı hedefleyen düzenlemesi, kamu çalışanları da dahil olmak üzere tüm emekçilerin güvencesini ortadan kaldıracaktır. Bu emek sömürüsü ve işçi katliamlarının daha da yoğunlaşacağı anlamına gelmektedir.

HDP dışında Meclis'te grubu bulunan partilerin AKP’nin bu politikalarına karşı bir alternatifleri yoktur. Dolayısıyla HDP, emekçilerin yaşam hakları ellerinden alınmadan insanca çalışıp, insanca yaşayacağı koşulları sağlayabilecek tek siyasi alternatiftir.

HDP, gerek Soma katliamının aydınlatılması ve gerçek sorumluların cezalandırılması için gerekse işçi katliamlarına neden olan üretim sistemi ve çalışma düzeninin değiştirilmesi için yasama sürecinde, işçileri örgütleyerek ve sokakta mücadelesini sürdürecektir."