Irak seçimlerinin üzerinden yaklaşık bir ay gibi bir süre geçti. 'Seçimlere hile karıştırıldı', 'şaibe var' gibi birçok konuda çıkan tartışmalar ve itirazlar giderek yükselince, Irak Yüksek Seçim Kurulu, önce Hewler, Süleymaniye, Duhok, Kerkük ve birçok il ve ilçedeki seçim sonuçlarını iptal ederek, oyların yeniden elle sayılması kararını aldı. Önceki gün de Irak Parlamentosu, ülke genelindeki seçim sonuçlarını iptal ederek, tüm oyların elle sayılmasına karar verdi. Ancak bu seferki iptal kararı, Irak Yüksek Seçim Kurulu'nun değil de Parlamentonun toplanarak çıkardığı, yeni bir yasa ile aldığı karar. Parlamento, sadece seçimlerin iptal edilmesi kararını almadı. Bunun yanı sıra Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulunu da görevden aldı. Yüksek Seçim Kuruluna bağlı illerdeki sorumlular da görevden alındı. Irak Parlamentosu'nun aldığı bu karar, şaibe ve yapıldığı iddia edilen hilelere seçim kurulunun da dahil olduğu anlamına geliyor. Irak Parlamentosu görevden aldığı Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulunun yerine 9 hakimden oluşan bir komisyon atadı. Oyların yeniden sayılması da Parlamento tarafından atanan 9 hakim ve yine onlara bağlı illerde belirlenen hakimler denetiminde olacak.

İptal kararı sadece oyların yeniden sayılmasıyla sınırlı değil. Irak genelindeki sandıkların elle sayılması ile birlikte 10 Mayıs'ta peşmerge ve diğer ordu mensuplarının kullandıkları oyların tamamen iptal edilmesi, geçersiz sayılmasını da içeriyor. Kararın bu boyutu en fazla Başûrê Kurdistan partilerinden KDP ve YNK’yi etkiler. Ayırca Hadi Amiri’nin listesini de. Zira bu parti ve listelerin oylarının bir bölümü Haşdi Şabi ve peşmerge güçlerinden alınan oylar.

SADR MEMNUNİYETLE KARŞILADI!

Irak Parlamentosu'nun aldığı bu karara anında tepkiler geldi. İlk tepki seçimlerden birinci parti olarak çıkan Mukteda Es Sadr’dan oldu. Sadr, Parlamentonun aldığı karara saygı gösterdiklerini söyledi. Sadr dışındaki Iraklı liste ve partiler de seçim sonuçlarının iptal edilmesine fazla olumsuz tepki göstermedi. Zira Nuri Malik daha önce yaptığı bir açıklamada, 'seçimlerde hataların olabileceğini ancak uçurum düzeyinde ortaya çıkan sonuçların ciddi şaibelere neden olduğunu' söylemişti. O yüzden Iraklı parti ve listeler, seçim sonuçlarının iptal edilmesine çok ciddi olumsuz tepkiler göstermedi.

Sadr, bir yandan seçim sonuçlarının iptal edilmesi, oyların yeniden sayılmasına olumsuz tepki göstermezken, kurulacak yeni hükûmet içinde bazı adımlar attı. Amr Hekim’in El Hikme ve eski Başbakan Sünni Lider İyyad Alavi’nin Vattaniye listesi ile yeni kurulacak hükûmet için üçlü ittifak kurdu. Kurduğu üçlü ittifakın esas alacağı kriterleri, çözmesi gereken sorunları da açıkladı. Ancak Sariun, El Hikme ve Vattaniye listelerinin seçimlerden aldıkları oylarla çıkardıkları parlamenter sayısı bir hükûmet kurmak için gerekli çoğunluğa ulaşamıyor. Irak'ta hükûmet kurmak için Parlamento bileşiminde salt çoğunluk sayısına ulaşmak gerekiyor. Yani 328 parlamenterden oluşan Parlamentoda en az 165 isme sahip olmak gerekiyor. Sadr’ın öncülüğünde oluşturulan yeni ittifaktaki partilerin sayısı 104 civarında. Dolaysıyla Sadr öncülüğünde oluşturulan ittifaka yeni güçlerin eklenmesi gerekiyor.

KDP-YNK KARARA KARŞI

Irak genelindeki seçimlerin iptal edilmesine en fazla tepki gösteren KDP ve YNK oldu. Her iki parti tepkilerini ortaklaştırmak için politbüro düzeyinde ortak toplantı yaptı. Toplantıdan sonra yaptıkları ortak açıklamada, seçimlerin Parlamento tarafından yasa çıkarılarak iptal edilmesinin yasal olmadığını savunarak, alınan kararı reddettiklerini duyurdular. Başta Sadr ve diğer Iraklı liste ve partiler bu kadar büyük bir tepki göstermemesine rağmen, KDP ve YNK neden böyle bir tepki gösterdi... Çünkü en fazla seçim sonuçlarının iptal edilmesinden etkilenen partiler bu iki parti olacak. İptalden ötürü Kerkük ve Süleymaniye’de YNK etkilenecek. Özel oylar denilen asker, asayiş ve diğer güvenlik güçlerinin oylarının iptal edilmesi ve Kerkük’te oyların yeniden elle sayılmasıyla YNK etkilenecek. İlk günden, sistemin 'hacklendiği' yönünde iddialar ortaya atıldı. Bu şaibe ve iddiaların ortadan kalkması için en iyi yöntem oyların yeniden sayılması. Ancak YNK, bu bölgelerde elde ettiği sonuçların değişeceğini düşünerek, KDP ile yaptığı ortak toplantı sonucu, iptal kararının kabul edilmeyeceği şeklindeki açıklamanın ortağı oldu. Musul, Duhok ve Hewler sonuçlarından ise KDP etkilenecek. O yüzden iptal kararının hemen ardından YNK ile ortak toplantı yaparak alınan kararı kabul etmediği yönünde açıklama yaptı. Zira Musul, Duhok ve Hewler'de alınan seçim sonuçlarından ötü KDP’nin hile yaptığı vb. birçok iddia ileri sürüdü. Bu iddialar, Musul'dan alınan sonuçlara örnekler verilerek ileri sürüldü. Bilindiği gibi şu an Musul seçmeninin yüzde 90 civarı dışarıda göçmen ve kamplarda yaşıyor. Bu kampların büyük bir çoğunluğu Duhok, Zaxo, Diyala ve diğer bazı bölgelerde. KDP bu seçimden göçmen kamplarındaki oylarla Musul’dan 6 parlamenter çıkardı. Oysa 2014 yılında Goran Hareketi dışındaki tüm Kürt partileri oluşturdukları bir blokla Musul’da seçimlere girdi. Blok olarak girilen seçimden 6 parlamenter alınırken, bu kez KDP'nin tek başına 6 parlamenter çıkarması, birçok kesim tarafından 'hile' olarak yorumlandı.

BÖLGESEL SEÇİMİ DE ETKİLEYECEK

Diğer önemli bir nokta; seçimlerin iptal edilmesi, aynı zamanda, Eylül ayında yapılması kararlaştırılan bölgesel seçimi de etkileyecek. Çünkü bu seçimler netleşmeden bölgesel seçimin yapılması da mümkün görünmüyor. Ayrıca başta KDP ve YNK, seçimlerde elde ettikleri sonuçlara göre bölgesel seçime gidecekler. Başarılı olanlar, bölgesel seçim başarısını da bunun üzerine kuracaklar. Seçim sonuçlarının değişmesi durumunda bölgesel seçimlerin yapılması da tehlikeye girer. Bu da Başûrê Kurdistan'daki istikrarsızlığın devam etmesi demektir. Ayrıca halkın öfkesinin derinleşmesi demektir. Zira mevcut bölgesel hükûmet, halk tarafından, referandum ve Kerkük olaylarından sonra geçici ve meşruiyetini yitirmiş bir hükûmet olarak kabul ediliyor.