Kobanê'de DAİŞ çetelerinin Eylül ayında başlattığı saldırı 100. günü geride bıraktı. Saldırıların üçüncü haftasından itibaren kente doğudan girmeye başlayan DAİŞ çeteleri bunu Kobanê'de Kürt halkının kimlik ve kültürünü sembolize eden Baqi Xido Kültür Sanat Mekezi binasında çektiği görüntülerle ilan etmişti. YPG güçlerinin “Kobanê kurtuluş hamlesi” adıyla 21 Aralık akşamı başlattığı operasyon kapsamında kültür sanat merkezi ve çevresi özgürleştirildi.

Güney doğu cephesinde yer alan Baqi Xido Kültür -Sanat merkezi ve çevresinin özgürleştirilmesi sembolik ve manevi öneminin yanı sıra askeri olarak da Kobanê savaşında 5 Aralık'ta Botan Mahallesi’nin özgürleştirilmesi ile başlayan zafer aşamasını sonuca bağlama açısından dev bir adımı ifade ediyor.

Baqi Xido Kültür Merkezi Rojava devrimi ardından Kobanê'nin sembol sanatçılarından olan ve Kürt halkının yaşadığını bestelerine yansıtan Baqi Xido, ismi ile açıldı. Baas rejiminin on yıllarca süren asimilasyon politikalarına maruz kalan Kobanê halkı için kültür sanat merkezi öz kimliği ve kültürü ile buluştuğu bir merkez ve Kürt kimliği, sanatı ve kültürünün simgesi olmayı ifade ediyordu.

Arap ırkçılığı ve radikal İslamcı faşizmin sentezi olan DAİŞ çetelerinin Kobanê'ye girdiği sırada bunu Kürt kimliği ve kültürünü sembolize eden kültür sanat merkezinden ilan etmeleri amaçlarının sadece Kobanê'yi almak değil, bahsettiğimiz gerici, inkarcı referanslar doğrultusunda Kürt halkının kimliği ve kültürünü de yok etmek olduğunun açık mesajı oluyordu. Zira kültür-sanat binasına girdikten sonra DAİŞ çeteleri işe Kürt kültür ve kimliğini temsil eden değerleri tahrip etmekle başladı.

DAİŞ çetelerinin Kültür sanat binasını bu kadar önemsemelerinin tek nedeni bu değildi tabi ki, diğer bir önemli neden de, kültür sanat binası ve çevresinin savaş açısından önemli avantajlara sahip olmasıydı. Kültür sanat binası genellikle düz bir arazide kurulu bulunan Kobanê'de, üzerine inşa edildiği yükselti nedeniyle üç bir yanında yer alan stratejik önemdeki 48. Cadde, Qada Azadî (Özgürlük Meydanı) ve Doğu Botan mahallesine oldukça hakim ve çatışmalar boyunca DAİŞ çetelerine üstünlük sağlama imkanı sunuyordu. DAİŞ çeteleri bu binadan sürekli olarak bu üç noktada bulunan YPG/YPJ mevzilerine ve kentin diğer noktalarına ağır silahlarla saldırı gerçekleştiriyordu. Bina stratejik öneminden ötürü DAİŞ tarafından karargah olarak da kullanılıyordu. Kültür sanat binasının sağladığı avantajlar nedeniyle etrafındaki geniş bir alanında DAİŞ çetelerinden temizlenmesi zor hale geliyordu.

Kültür sanat binası ve çevresini DAİŞ çetelerinden temizleme operasyonunu ifade ettiği manevi anlam, kapsamı ve yol açtığı askeri durum açısından Kobanê'de hamle pozisyonuna geçen YPG/YPJ güçlerinin en önemli eylem ve operasyonu olarak değerlendirmek mümkün. Bu operasyona kadar Botan operasyonu dışında küçük çaplı taktik hamleler yapan YPG bu operasyonla Botan hamlesini de aşan bir stratejik hamleyi gerçekleştirdi.

Kobanê halkı ve savaşçıları için taşıdığı kültürel, kimliksel anlam ve DAİŞ çetelerinin kente girdiklerini ilan ettikleri, savaşın psikolojik denge unsurlarında biri olan kültür sanat merkezinin özgürleştirilmesi büyük bir moral ve psikolojik üstünlüğe yol açtı.

Kültür sanat binası ve çevresinin özgürleştirilmesi askeri olarak YPG'ye önemli avantajlar sağlıyor. Kültür sanat binası ve çevresinin alınması ile YPG yaklaşık 800 metre genişliğinde bir alanı çetelerden temizlerken mevzilerini de doğuya doğru 150 metre daha ileriye taşıdı. 48. Cadde'nin tümden özgürleştirilmesi için önemli bir zemin yakalayan YPG güçleri Qada Azadî ve önemli bir bölümünü elinde bulundurduğu doğu Botan Mahallesi üzerindeki hakimiyetini de pekiştirdi. Kültür sanat merkezi ve çevresinde DAİŞ çetelerinden arındırılan alan Botan mahallesinden daha geniş bir alan.

Kültür sanat operasyonu ile YPG/YPJ gücünün kent savaşı konusunda ulaştığı taktik ustalıkta ortaya çıktı. Kültür sanat operasyonu Kobanê kurtuluş hamlesinde hem planlama, hedef tespiti hem de taktik uygulamada YPG/YPJ güçlerinin kent savaşında ulaştığı düzeyi de göstermesi bakımından önemli oldu.

Kobanê kurtuluş hamlesinin güney batı Botan mahallesinin özgürleştirilmesinden sonra ki ikinci halkası olan kültür sanat merkezi operasyonunda ortaya çıkan başarı Botan Mahallesi operasyonunda elde edilen başarı ile doğrudan bağlantılı. Botan operasyonu ile zafer hamlesini başlatan YPG kültür sanat merkezi operasyonu ile bu aşamayı sonuca götürecek dev bir adımı atmış oldu. Botan ve Kültür sanat merkezi operasyonlarının başarı zeminini pekiştirdi. Bundan sonraki operasyonlar öyle görünüyor ki YPG/YPJ güçlerinin Miştenur Tepesi’nde Kobanê'nin zaferini müjdelemesi ile sonuçlanacaktır. DAİŞ'in kente giriş ilanı olan Kültür Sanat Merkezi ve çevresinin geri alınması DAİŞ'in kentten sökülüp atılacağının ilanı olarak da okunabilir.

OPERASYON VE SONRASINA DAİR NOTLAR

Kobanê Kurtuluş Hamlesi kapsamında kültür sanat binası ve çevresinin DAİŞ çetelerinden temizlenmesi operasyonu 21 Aralık akşamı saat 17:00'da YPG/YPJ güçlerine bağlı “Kobanê Kurtuluş Taburları” tarafından başlatıldı.

-Akşam yaklaşık 5 saat devam eden çatışmaların ardından saat 22:00 sularında kültür sanat binasının çevresi tamamen YPG güçlerinin eline geçti ve bina kuşatıldı. Gece yarısı 01:30 'da ilk YPG/YPJ grubu DAİŞ çetelerinin karargah olarak da kullandığı ve Kobanê'ye hakim oldukları yönünde temel argüman olarak fotoğraf ve görüntülerini paylaştıkları kültür sanat binasına girdi.

-Binaya giriş ile birlikte binaya DAİŞ çeteleri tarafından döşenen mayın ve patlayıcılar temizlendi. Temizliğin ardından diğer YPG/YPG güçleri de binaya geldi.

-Sabah saat 05:00'da DAİŞ çeteleri kültür sanat merkezini yeniden ele geçirmek için bir saldırı başlattı. Ancak YPG/YPJ'nin sert direnişi ile çok sayıda kayıp vererek geri çekildi. Bu sırada DAİŞ çetesinin sızma yapmak isteyen bir kolu tümden imha edildi.

-Operasyon boyunca YPG / YPJ güçlerinin yaralıları oldu. Herhangi bir can kaybı olduğu konusunda bir açıklama yapılmadı. Operasyon plan ve askeri taktik açısından istenilen şekilde sonuçlandı.

-Operasyonda 16 çete öldürüldü. Bu sayı YPG'nin tespit ettiği çete ölülerine ait. Bunlardan 8 çete cesedi YPG güçlerinin eline geçti.

- Yine çetelere ait yüklü miktarda patlayıcı ve silahlar YPG güçlerince ele geçti.

-Kültür sanat binasının özgürleştirildiği haberi sabah saatlerinde ulaştı. Kentte yaşayan Kobanêliler büyük bir sevinç ile karşıladı haberi. Zira çoğunun çocukları bu merkezde Kürt kültürü ve sanatı konusunda daha önceden eğitim görüyordu ve merkez onlar için kimlik ve kültürlerinin sembolü.

-Haberin ardından biz de yola çıktık. Yol boyunca suikastçılara karşı ciddi şekilde uyarı yapıldı. Hemen hemen geçtiğimiz her sokağa da suikast atışları yapıldı. Havanın yağışlı olması bizim için şanstı, çünkü suikastçıların görüş mesafesini düşürüyor.

-Özgürleştirilen kültür sanat binası çevresine vardığımızda bizi YPG savaşçıları karşılıyor. Komutanlar ve savaşçıların mutluluğu yüzlerinden okunuyor. Elele geçen cephaneyi gösteriyorlar önce. Daha sonra kültür sanat binasına geçiyoruz. Hemen ileride halen çatışmalar devam ediyor. Bu sırada bir havan topu süzülerek yakınımıza düşüyor ancak şanslı günümüzde olduğumuz için patlamıyor.

-YPG komutanı bizi hemen içeri geçmemiz için uyarıyor. İçerde DAİŞ çetelerinin tahrip ettiği Kürt kültürü ve sanatına ait semboller var. Binanın duvarlarına DAİŞ çetelerinin yazdığı yazılar var. YPG güçleri de binayı alınca Kobanê direnişi ve zafer inancını anlatan “Biji berxwedana Kobanê”, “Kobanê ji bo DAİŞ goristane” gibi yazılar yazmış.

-YPG savaşçıları binayı alınca yere atılmış, çerçevesi kırılmış PKK'nin önder kadrolarından Mazlum Doğan'ın fotoğrafını ilk iş bir odaya asmışlar. Yine Kürt yazar ve sanatçıları ve Kürt özgürlük mücadelesinde yaşamlarını yitirenlerin fotoğrafları asılmış.

-Bina tamamen tahrip edilmiş, kullanılmaz halde. DAİŞ çeteleri buldukları her şeye zarar vermiş. Bu sırada YPG savaşçısı Rubar, yerde tahrip edilmiş bir davulu alıyor ve yine kırılmış bir mikrofondan tokmak uydurarak zafer davulu çalmaya başlıyor. Rubar davulu çalarken binaya bir B-7 mermisi isabet ediyor ama Rubar çalmaya devam ediyor.

-B-7’den sonra doçka atışları yapılıyor bu defa. Bunun üzerine komutan binada mevzi güçlendirme çalışmaları yapacakları için, oradan ayrılmamızı istiyor. Oradan ayrılıyoruz. Bu sırada bir savaşçı tüm dünyaya iletilmek üzere bir not düşüyor: “Kültürümüze, sanatımıza, toprağımıza el uzatanı savaşımızda boğarız.”