Özgür Gazeteciler Cemiyeti Mayıs ayının ilk 15 gününde basına yönelik saldırı, hak ihalleri, gözaltı, tutuklama ve sansür uygulamaları raporlaştırdı. Raporda ayrıca saldırı, dava, soruşturma, yayın yasağı, kapatmaların da sıkça yaşandığına vurgu yapıldı. 

ÖGC, son 15 günde basın üzerinde gerçekleştirilen hak ihlalleri raporunu açıkladı. Her gazetecinin halkı doğru bilgilendirmek ve gerçekleri doğru aktarmakla yükümlü olduğuna vurgu yapılan raporun girişinde, "Türkiye'de halka karşı insani ve mesleki sorumluğu yerine getiren gazeteciler gözaltına alınıp tutuklanıyor. Tehdit edilip saldırıya uğruyor. Haber siteleri art arda engellenip sansürleniyor. Özellikle Türkiye'de savaşın artması ile beraber hak ihlalleri de arttı. Devletin halka karşı baskılarını, haksızlığını ve hukuksuzluğunu yazıp kamuoyu ile paylaşan gazetecilere büyük bir baskı uygulanmaktadır. Sadece Mayıs ayının ilk yarısı Türkiye'de basının ne kadar baskı altında olduğunu gözler önüne seriyor. Bir ülkede basın baskı altında ise hak ihlallerin üst düzeyde olduğunun göstergesidir" ifadelerine yer verildi.

Mayıs ayının ilk 15 gününde, 8 gazeteci gözaltına alındı, 5 gazeteci tutuklandı, 4 gazeteci gözaltında işkenceye maruz kaldı. 2 gazeteci haber takibi sırasında darp edildi, 2 gazeteci tehdit edildi. 3 gazeteci keyfi olarak engellendi. 3 gazeteci saldırıya uğradı. 7 gazeteci hakkında soruşturma açıldı. 4 gazeteci hakkında 3 dava açıldı. 6 gazeteci cezalandırıldı. Bir haber sitesi 3 defa sansürlendi. Bir televizyonun yayını engellendi. 5 defa yayın yasağı getirildi. 4 yayın organı yasaklandı. Bu süre zarfında 2 gazeteci işten çıkartıldı. 

Raporun ayrıntıları şöyle: 

GÖZALTINA ALINANLAR VE TUTUKLANANLAR

01 Mayıs 2016 tarihinde: Antep’te Emniyet Müdürlüğü'ne yönelik bombalı saldırı anında olay yerine giden ilk gazeteci olan DİHA muhabiri Mehmet Hakkı Yılmaz gözaltına alındı. 

03 Mayıs 2016 tarihinde: Hatay'ın Altınözü ilçesi Karbeyaz köyü sınırında haber takibi yapan DİHA muhabirleri Erdoğan Alayumat ile Ergin Çağlar gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilmeyen DİHA muhabirleri Karbeyaz Jandarma Karakolu'nda götürüldü.

04 Mayıs 2016 tarihinde: Antep Emniyet Müdürlüğü'ne yönelik gerçekleştirilen bombalı saldırının ardından olay yerine giden ve gözaltına alınan DİHA muhabiri Mehmet Hakkı Yılmaz "örgüt üyeliği" iddiasıyla tutuklandı. 

09 Mayıs 2016 tarihinde: Mardin’in Savur ilçesindeki ev baskınlarında gözaltına alınan 5 kişi arasında bulunan DİHA muhabiri Abdulkadir Turay tutuklandı. 

13 Mayıs 2016 tarihinde: İstanbul Kadıköy'de sabah saatlerinde metrobüs durağında yapılan rutin polis kontrolü sırasında gözaltına alınan Aram Yayınevi Editörü Ferzende Taşan tutuklandı. "Örgüt üyesi olmak" iddiasıyla yargılandığı ve ceza aldığı eski bir dosyasının Yargıtay tarafından onaylanması üzerine gözaltına alınan Taşan, tutuklanarak Metris Cezaevi'ne gönderildi. 

13 Mayıs 2016 tarihinde; Van’da gözaltına alındıktan sonra TEM Şubesi'nde avukatlarıyla görüşmesi engellenerek Gever'e götürülen Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri Nedim Türfent, Yüksekova Savcılığı'ndaki ifade işlemlerinin ardından, "Örgüte üye olmak" iddiasıyla tutuklama talebiyle sevk edildiği mahkemece tutuklandı. 

14 Mayıs 2016 tarihinde: Van’da haber takibine giderken gözaltına alınan DİHA muhabiri Şermin Soydan, Van Adliyesi'ndeki savcılık sorgusunun ardından sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı. Hakkari Savcılığı'na Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile ifade veren Soydan, ifade işlemlerinin ardından yine SEGBİS sistemiyle Hakkari Sulh Ceza Hakimliği'ne çıkarıldı. Soydan, "İşte Gever'e 'gizli' operasyon belgesi" başlıklı soykırım belgesi haberi nedeniyle tutuklanarak, Van F Tipi Kapalı Cezaevi'ne gönderildi. Soydan'la birlikte DİHA'nın tutuklu muhabir sayısı 13'e yükseldi. 

İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELEYE MARUZ KALANLAR

02 Mayıs 2016 tarihinde: Antep’te gözaltına alınan DİHA Muhabiri Mehmet Hakkı Yılmaz, silah çekilerek polislerce emniyet götürüldü, burada polislerin, "Topuğuna sıkarız. Bir, iki, üç alınırsın fakat sonra vurulursun" şeklindeki tehditlerine maruz kaldı. 

12 Mayıs 2016 tarihinde: Van girişinde bulunan Kurubaş mevkisinde gözaltına alınan ve başına silah dayatılarak darp edilen DİHA Muhabiri Nedim Türfent, kendisiyle görüşmek için Edremit TEM Şube Müdürlüğü'ne giden avukatlardan kaçırılarak Gever'e götürüldü. Türfent daha önce de defalarca hem polisler hem de sosyal medya üzerinden ölümle tehdit edilmişti.

14 Mayıs 2016 tarihinde: İstanbul'da, Özgür Halk dergisi çalışanları Fatih Pekedis ve Mehmet Altun, ofislerine gitmek üzere Taksim Meydanı'ndan geçtikleri sırada yunus polisleri tarafından gözaltına alınarak, işkenceye uğradı. Altun'un çantasından Ezizo Ziyo Bedirxan'ın Kızıl Kürdistan kitabının çıkması üzerine polis Pekedis ve Altun'u Taksim Meydanı girişindeki çevik kuvvet merkezine götürdü. Polis burada "Terörist misiniz?", "Bomba patlatmaya mı geldiniz?" diyerek Pekedis ve Altun'a saldırmaya başladı.

03 Mayıs 2016 tarihinde: Erzurum Atatürk Üniversitesi'nde okuyan Jin Haber Ajansı (JINHA) muhabiri Manolya Bulut, kantini basan ırkçı bir grup tarafından tehdit edildi. Kantine giren ırkçı bir grubun, "Bugün Türkçülük günü herkes ayağa kalksın İstiklal Marşı okunacak" dayatmasına tepki gösteren Bulut, tehdit edildi. Bulut, hemen yanı başlarında bulunan polisin kendisine yönelik hakaret ve tehditleri izlediğini belirterek, tepki gösterdi.

SALDIRIYA UĞRAYAN GAZETECİLER

01 Mayıs 2016 tarihinde; Taksim'e çıkmak isteyen gençler ile polis arasında çatışmaların yaşandığı Okmeydanı'nda Özgür Gündem muhabiri Burcu Özkaya, ayağına gaz bombası isabet etmesi sonucu yaralandı.

06 Mayıs 2016 tarihinde: Çağlayan Adliyesi'nde Can Dündar ve Erdem Gül'e silahlı saldırı gerçekleşti. Saldırıda NTV muhabiri Yağız Şenkal bacağından yaralandı. Saldırgan tutuklandı. 

10 Mayıs 2016 tarihinde: Amed'in Yenişehir ilçesinde polise ait zırhlı aracın geçişi sırasında meydana gelen patlamaya ilişkin gelişmeleri takip eden DİHA Muhabiri Diyar Balkaş, özel harekat polisleri tarafından engellendi. DİHA muhabirinin başına uzun namlulu silah dayayarak yere yatıran kar maskeli özel harekatçı, çantasını aradı. Balkaç'ın kamerasına el koyan özel harekat polisi, "Kafana sıkarım, kimse bana bir şey diyemez. 3 saniye içerisinde gitmezsen seni burada öldürürüm" diye tehdit etti. 

HAKLARINDAN SORUŞTURMA-DAVA AÇILAN VE CEZA VERİLENLER

01 Mayıs 2016 tarihinde; Cumhuriyet gazetesinin kapatılan İzmir bürosu muhabirlerinden Hakan Dirik, 'Kayyumdan da damat çıktı' başlıklı haberi nedeniyle açılan soruşturma için cinayet büroya ifade vermeye çağrıldı.

02 Mayıs 2016 tarihinde: TBMM Başkanı İsmail Kahraman, 27 Nisan 2016'da Sözcü gazetesindeki yazısında kendisine tehdit ve hakarette bulunduğu gerekçesiyle Yılmaz Özdil hakkında 50 bin liralık manevi tazminat davası açtı, ayrıca suç duyurusunda bulundu.

03 Mayıs 2016 tarihinde: 15 Kasım 2015 tarihinde haber takip ettikleri sırada gözaltına alınan JINHA muhabirleri Ceren Karlıdağ ve Öykü Dilara Keskin hakkında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından açılan davanın gerekçesi belli oldu. Muhabirler hakkında "Silahlı olarak katılan yürüyüşe ihtara rağmen dağılmama ve terör örgütü propagandası yapma" iddiası ile açılan dava 28 Haziran'da görülecek.

04 Mayıs 2016 tarihinde: Cumhuriyet Gazetesi yazarlarından Işıl Özgentürk, 19 Ağustos 2015 tarihli "Çok nazik, çok hassas olanlar için Güneydoğu" yazısı nedeniyle Cumhurbaşkanı'na hakaret suçundan İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde hâkim karşısına çıktı.

05 Mayıs 2016 tarihinde: DİHA'nın Dargeçit muhabiri Murat Verim hakkında "Örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek" iddiasıyla açılan davanın ilk duruşmasında 6 yıl hapis verildi.

05 Mayıs 2016 tarihinde: "Örgüt üyeliği" iddiasıyla tutuklu bulunan DİHA muhabiri Feyyaz İmrak, "Cumhurbaşkanı'na hakaret"ten hakkında açılan başka bir davadan hakim karşısına çıkarıldı.

06 Mayıs 2016 tarihinde: Can Dündar ve Erdem Gül darbeye teşebbüs suçundan beraat etti. MİT TIR'ları davasında ise Can Dündar'a 5 yıl 10 ay, Erdem Gül'e ise 5 yıl hapis cezası verildi. 

07 Mayıs 2016 tarihinde: İdil’de haber takibi yaptıkları sırada bulundukları eve yapılan baskınla gözaltına alınan DİHA muhabirleri Ferzen Çatak, Mahmut Ruvanas ile Azadiya Welat Gazetesi muhabiri Kadri Esen hakkında soruşturma açıldı.

08 Mayıs 2016 tarihinde: ETHA Editörü Arzu Demir, Atılım Gazetesi'nde 15 Ocak 2016'da, HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ'la yaptığı röportaj ve kadın gerillalarla yaptığı röportajlardan oluşan "Dağın Kadın Hali" kitabı ile ilgili olarak İstanbul Cumhuriyet Savcılığı tarafından, "örgüt propagandası" iddiası ile hakkında dava açıldı. 

08 Mayıs 2018 tarihinde: Bugün Gazetesine kayyım atandığında sürüklenerek gözaltına alınan Kamil Maman, görevli memura hakaretten 1 yıl 15 gün hapse mahkum edildi.

09 Mayıs 2016 tarihinde: Haberdar yazarı Mustafa Paçal hakkında Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hakaret ettiği iddiasıyla İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldı.

10 Mayıs 2016 tarihinde: Amed’ Sur'daki gelişmeleri takip ettiği sırada "heyecanlı olduğu" gerekçesiyle gözaltına alınan ve 19 Aralık'ta tutuklanıp 29 Mart'ta tahliye edilen JINHA Muhabiri Beritan Canözer hakkında açılan davada 1 yıl 3 ay hapis cezası verildi. 

12 Mayıs 2016 tarihinde: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na bağlı Basın Suçları Soruşturma Bürosu, BirGün Gazetesi'nde 2013 Eylül ve 2015 Ağustos tarihleri arasında Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında yayınlanan haberler nedeniyle Özgür Gündem'in Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya hakkında soruşturma açtı. 

12 Mayıs 2016 tarihinde: Köşe yazısında Başbakan Ahmet Davutoğlu'na hakaret ettiği iddiasıyla yargılanan gazeteci Nazlı Ilıcak, 10 bin 620 lira adli para cezasına çarptırıldı.

12 Mayıs 2016 tarihinde: Atılım gazetesinde muhabir, editör ve köşe yazarı dahil 15 basın emekçisine "örgüt propagandası" iddiası ile açılan davanın ilk duruşması görüldü. 

KAPATILAN/ENGELLENEN BASIN ORGANLARI

14 Mayıs 2016 tarihinde: Terolar direnişine engel olmak için Maraş’a girişleri yasaklayan valilik, bölgede yayın yapılmasını da yasakladı. Narlı'dan canlı yayın yapan TV 10 çalışanları gözaltına alınmak ile tehdit edildi. Gazetecilere müdahale eden asker ve polisler, yayını kesti.

YAYIN YASAĞI

01 Mayıs 2016 tarihinde: Antep’te 2 polisin öldüğü bomba yüklü araçla gerçekleştirilen saldırının ardından yayın yasağı getirildi. Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan yapılan açıklamada, yasak kararının 3'üncü Sulh Ceza Hakimliği tarafından alındığı belirtildi. 

02 Mayıs 2016 tarihinde; Amed'in Dicle ilçesinde Jandarma Komutanlığı'na bomba yüklü araçla saldırı olayı ile ilgili yayın yasağı getirildi.

03 Mayıs 2016 tarihinde: DİHA, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından 36'ncı kez erişime engellendi.

05 Mayıs 2016 tarihinde: DİHA, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından 37'nci kez erişime engellendi.

10 Mayıs 2016 tarihinde: Radyo ve Televizyon Üst Kurulundan (RTÜK) yapılan yazılı açıklamada, Amed'deki saldırıya ilişkin 2. Sulh Ceza Hakimliğince yayın yasağı getirildiği belirtildi.

13 Mayıs 2016 tarihinde: DİHA'nın internet sitesi, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından 38'inci kez erişime engellendi. 

TOPLATILAN/YASAKLANAN YAYINLAR

02 Mayıs 2016 tarihinde: Urfa’nın Halfeti ilçesi Cezaevi Savcısı, Azadiya Welat ve Özgür Gündem gazetelerinin mahkumlara verilmesini yasakladı.