‘Zimanê me rûmeta me ye’

‘Zimanê me rûmeta me ye’

Dünya Anadil Günü nedeniyle Kuzey Kürdistan’ın birçok kenti ile Bazı Türk metropollerinde sokaklara dökülen onbinlerce kişi, "Zimanê me hebûna me û rûmeta me ye" (Dilimiz varlığımız ve onurumuzdur’ diyerek Kürtçe üzerindeki yasakların son bulmasını istedi.

KURDÎ-DER ve Eğitim Sen Diyarbakır şubeleri öncülüğünde, 21 Şubat Uluslararası Anadil Günü'ne ilişkin Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Konukevi önünde basın açıklaması yapıldı. Açıklamaya BDP, DTK, HDK ve KESK’in aralarında bulunduğu çok sayıda siyasi ve sivil toplum örgütü temsilcileri ile yüzlerce kişi katıldı. Katılımcılar üzerinde ‘Kürtçe konuş, Kürtçe düşün, Dil varlıktır’ gibi yazıların bulunduğu beyaz önlükler giydiği açıklamada, Kürtçe’nin Kurmanci ve Dimilki lehçelerinde anadil gününün kutlandığı pankartlar açıldı.

Eğitim Sen Başkanı Kasım Birtek, Devletin Kürt dilinin konuşulmaması için büyük bir çaba harcadığını belirterek, "Biz kendi anadilimize sahip çıkarak devletin bu kirli politikalarını boşa çıkardık. Cumartesi günü İstasyon Meydanı'nda da binlerce kişiyle bir araya gelerek bir daha kendi dilimize sahip çıkacağız" dedi.  

BDP Bitlis Milletvekili Hüsamettin Zenderlioğlu ise, anadil gününün önemli bir gün olduğunu kaydederek, "Bugün bütün dünya dilleri, özellikle de Kürt dili için kutlu olsun. Hiçbir halk anadilsiz yaşamaz. 70-80 yıldır Kürtlerin üzerinde devam eden zulüm ve zorlukları kimse görmüyor. Kim kör görmüyor, kim sağır duymuyor bunu" diye konuştu. 

Diyarbakır’ın Silvan, Ergani ve Bismil ilçelerinde de anadil günü yapılan kitlesel açıklamalarla kutlandı. Anadilin onur olduğu vurgulanan açıklamalarda, Kürt dili üzerindeki yasaklar kınanarak, Kürtlerin dillerine daha fazla sahip çıkacağı ifade edildi.

‘ANADİLE DEĞİL, LİNÇE BARİKAT’

21 Şubat Dünya Anadil Günü Van merkez ile Çaldıran, Başkale ve Erciş’te çeşitli etkinliklerle kutlandı. Van’da gün vesilesiyle KURDİ-DER ve Eğitim Sen Van şubeleri tarafından, aralarında Van Belediye Başkan Vekili Sabri Abi ile BDP Van Milletvekili Nazmi Gür ile çok sayıda sivil toplum örgütü temsilcilerinin de bulunduğu binden fazla kişinin katıldığı yürüyüş düzenlendi.  Polisin barikat kurarak engel olmaya çalıştığı yürüyüşte sık sık, "Bê ziman jiyan nabe", "Anadile değil, linçe barikat", "Baskılar bizi yıldıramaz", "Bê Serok jiyan nabe" sloganları atıldı.

KURDİ-DER Meclis Sözcüsü Xece İke, Kürtçe kitap satışı yapan iki arkadaşlarının polisler tarafından gözaltına alınmasını kınayarak, "AKP hükümetinin bu baskıcı politikalarını asla kabul etmeyeceğiz" dedi.

Çaldıran’da BDP binası önünde basın açıklaması yapılarak, Kürt dili üzerinde yıllardır büyük bir asimilasyonun uygulandığına dikkat çekilirken, Kürtlere anadillerine daha fazla sahip çıkma çağrısında bulunuldu.

Başkale’de ise KURDİ-DER Şubesi'nde bir araya gelen çok sayıda kişi esnafları gezerek Kürtçe bildiriler dağıttı. Ardından ilçe merkezinde sembolik olarak Kürtçe ders verildi.  Burada konuşan KURDİ-DER Şube Başkanı Korkmaz halka Kürtçe kurslara katılım çağrısında bulundu.

Erciş’te ise Anadil Günü yürüyüş ve basın açıklamasıyla kutlandı. KURDİ-DER Şubesi önünden Zilan Parkı'na kadar düzenlenen yürüyüşte, Osman Sebrî, Musa Anter, Ahmedê Xanê gibi bir çok Kürt aydının fotoğraflarının taşındı,  Kürtçe, Türkçe, Çince, Arapça ve İngilizce yazılı "Zimanê me rumeta meye" pankartı açıldı. Yürüyüş sonrası konuşan KURDİ-DER Erciş Şube Başkanı Cevdet Zilanlı, Kürtçenin anayasal güvence altına alınmasını istedi. 

‘YA KÜRTÇE KONUŞ YA DA KÜRDÜM DEME!’

Hakkari merkez ile Yüksekova ve Şemdinli ilçesinde Dünya Anadil Günü, binlerce kişinin katıldığı yürüyüşlerle kutlandı. KURDİ-DER öncülüğünde yapılan yürüyüşlerde Kürtçe üzerinde sürdürülen asimilasyon politikasını kınanırken, anadilde eğitim hakkı istendi.

Hakkari’de yürüyüş sırasında Kürtçe yazılı, ‘Ey Kürtler, ya Kürtçe konuşun, okuyun ve yazın, yada biz Kürdüz demeyin’ pankart dikkat çekti.  Yüksekova’daki Yürüyüşte ise W,X, Q harflerinin bulunduğu Kürtçe ‘Diller yasaklı olduğu müddetçe silahlar susmaz" pankartı açılırken,  Şemdinli’de ‘dilimiz değerimizdir’ şiarıyla dil yasağına karşı mücadelenin bütün alanlarda devam ettirileceği belirtildi.

‘SEÇMELİ DERS KABUL EDİLMEZDİR’

Anadil günü Mardin’de basın açıklamasıyla kutlanırken, Kürtçe üzerindeki yasak ve asimilasyonun hala devam ettiğine dikkat çekildi.  Eğitim Sen Mardin Şube Başkanı Mehmet Can Yıldız, anadilinde eğitime ilişkin yaygın ve güçlü bir toplumsal talebin oluşması karşısında AKP hükümetinin oyalamacı bir yaklaşımla, okullara seçmeli anadili eğitimi dersi koyduğunu belirterek, bunun kabul edilmez olduğunu söyledi. Yıldız, anadillerin kullanımı önündeki bütün yasaklar kaldırılarak, anayasal güvenceye kavuşturulmasını istedi.

‘KÜRTLER BÜYÜK DİRENİŞ İLE DİL VE KÜLTÜRLERİNİ KORUDULAR’

Kızıltepe’de Anadil Günü binlerce kişinin katıldığı yürüyüşle kutlandı. Yürüyüş sırasında Kürtçe yazılı ‘Anadilde eğitim istiyoruz’ pankartı taşınırken,    KURDİ-DER ve Eğitim Sen Kızıltepe temsilciliklerinin ortak açıklaması okundu. Metni Kürtçe okuyan KURDİ-DER Kızıltepe Temsilcisi Halil Kuzu, yüzyıllardır Kürtlerin coğrafyasında tüm devlet ve hükümetler tarafından Kürtçe dilinin yok sayılmaya çalışıldığını ve asimilasyon politikalarına maruz kaldığını söyleyerek, tüm inkar ve asimilasyonlara karşı Kürtlerin büyük bir direniş göstererek, dilini ve kültürünü koruduğunu kaydetti. 

Kürtlerin anadili üzerindeki inkar ve baskının hala devam ettiğini hatırlatan Kuzu, 2000'li yılların başında Türkiye'nin birçok üniversitesinde okuyan öğrencilerin anadili Kürtçede eğitim görmek için dilekçe verdiklerini; ancak bunlardan yüzlercesinin gözaltına alındığını, tutuklandığını ve aldıkları ceza ile üniversitelerden uzaklaştırıldığını vurguladı. Kuzu, "Dil halkların kimliğidir" diyerek, bedeli ne olursa olsun anadillerini koruyacaklarını belirtti. Yapılan konuşmalardan sonra kitle dağıldı. Eğitim Sen Kızıltepe üyeleri "21 Şubat Uluslararası Anadil Günü" nedeniyle bir günlük grev yaptı. 

Mardin’in Derik ile Nusaybin ilçelerinde ise basın açıklamaları yapılarak, Kürtçe üzerindeki yasakların son bulması ile anadilde eğitim hakkının tanınması istendi.

Şırnak’ın Cizre ilçesinde gün vesilesiyle yüzlerce kişinin katıldığı yürüyüş yapıldı. Erbane eşliğinde yapılan yürüyüşte,  "Dil halkların kimliğidir", "Dil toplumun harcıdır" ve "Kürtçe resmi dil olsun" dövizleri taşındı. Burada yapılan açıklamada Kürtlerin anadilde eğitim hakları için mücadelelerini sürdürecekleri belirtilirken, "Bê ziman jiyan nabe" sloganları atıldı.  

Şırnak’ın Silopi ilçesinde çok sayıda kişinin katıldığı basın toplantısı yapıldı. Basın toplantısında Kürt dili üzerindeki baskılara değinilerek, baskıların son bularak Kürt dilinin anayasal güvence altına alınması istendi.

Anadil Günü ayrıca Urfa,  Batman, Muş, Malazgirt, Tatvan, İzmir, Adana ve Ankara’da da yapılan kitlesel yürüyüş ve açıklamalarla kutlandı. Kutlamalarda yapılan açıklamalarda anadiller üzerindeki yasaklar ile asimilasyonun son bulması istendi.