Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda Kürtlere verilen sözlerin tutulmaması ve haklarının gasp edilmesine karşı gerçekleşen Şêx Seîd ayaklanmasının yüzüncü yıl dönümü yaklaşıyor. Azadî Hareketi'nin Kürtlerin haklarının teslim edilmesi sebebiyle başlattığı direniş Türk devleti tarafından kanla bastırıldı. Şêx Seîd ve 46 arkadaşı 29 Haziran 1925'te Amed'de idam edildi.

Aradan geçen 100 yılda ne Türk devleti inkar ve imha politikalarından vazgeçti ne de Kürtler hak aramaktan. Şêx Seîd direnişinin yüzüncü yıl dönümünde Kürdistan Ulusal Kongresi (KNK) öncülüğünde Belçika'nın başkenti Brüksel'de iki günlük konferans düzenlenecek. 27-28 Haziran tarihlerindeki konferansın hemen ardından 29 Haziran tarihinde ise Almanya'nın Köln kentinde yürüyüş ve miting gerçekleştirilecek.

Brüksel'de gerçekleştirilecek konferans ve Köln'de yapılacak mitinge ilişkin KNK Eşbaşkanı Ahmed Karamus ANF'ye konuştu.

Cumhuriyet tarihi boyunca Kürtlerin özellikle Kuzey Kürdistan'da gerçekleştirdiği serhildanların perde arkasının henüz aydınlanmadığına vurgu yapan Karamus, hak ve özgürlük talebiyle gerçekleştirilen isyanlarda neler olup bittiğinin Kürtler tarafından iyi anlaşılması gerektiğini kaydetti. Amaçlarını "Şêx Seîd isyanının öncesinde ne sonrasında neler olduğunu, hangi amaçla kime karşı yapıldığını, tarihsel arka planını ve hangi gelişmeleri beraberinde getirdiğini konuşmak istiyoruz" diye anlatan Karamus, Lozan Antlaşması'nın yüzüncü yıl dönümünde de benzer şekilde hakikati konuşmak adına gerçekleştirdikleri konferansı hatırlattı.

KÜRTLERİN TÜM HAKLARI LOZAN ANTLAŞMASI İLE GASP EDİLDİ

Kürtlere Lozan Antlaşması ile büyük bir haksızlık yapıldığını ve Şêx Seîd ayaklanmasının buradan doğan haksızlıklara karşı ortaya çıktığının altını çizen Karamus, Şêx Seîd etrafında, ilerici, aydın hatta akademik düzeyde çalışmalar yürüten kesimlerin olduğunu kaydetti. 1921 Anayasası ile 1924 Anayasası arasındaki farkları "Kürtlere 1921 öncesi verilen kültürel, yasal, anayasal tüm haklar Lozan Antlaşması ile gasp edildi" diye belirten Karamus'a göre bu durum Kürtleri isyana sürükleyen temel sebeplerin başında geliyor. Şêx Seîd ve arkadaşlarının taleplerinin güncel olduğunu ifade eden Karamus, Türkiye'de Kürt sorununun çözümüne dair güncel tartışmalara atıfta bulunarak, sorunun ancak demokrasi çerçevesinde, yasal ve anayasal adımlar atılarak çözülebileceğini söyledi.

Kürtlerin çözüm konusundaki ısrarını hatırlatan Karamus, "Bu konferans aynı zamanda bir yüzleşme talebidir. Eğer gerçekten bir barış isteniyorsa Kürtlerin yaşadığı haksızlıklar kabul edilmelidir" ifadelerini kullandı. Şêx Seîd isyanı üzerine Türk devlet ideolojisindeki dezenformasyonun altını çizen Karamus, Şêx Seîd isyanının karalanmak istendiğini, 'gerici' yaftası ile güncel etkilerinin kırılmak istendiğini ifade etti. Karamus, Şêx Seîd isyanını, Türk devletinin empoze ettiğinin aksine 'hak ve özgürlük talepli bir isyan' diye nitelendirdi. Konferansta isyanın tüm yönleri ile konuşulacağını ve Kürtlerin güncel mücadelesi açısından önemli sonuçlar çıkabileceğine işaret eden Karamus, Şêx Seîd isyanı konusunda önemli çalışmalar yapan isimlerin konferansa katılacağını hatırlattı.

ULUSAL BİRLİK İÇİN KÜRTLER ORTAK HAREKET ETMELİ

Kürtlerin ulusal birliği için ortak zeminlerde birlikte hareket etmelerinin önemli olduğunu kaydeden Karamus, konferansın Kürtlerin birliği açısından da önemini şu sözlerle dile getirdi: "Kürtlerin bir bütün olarak ortak paydalarının oluşması, bunun tarihsel süreçlerle karşılaştırılması ve güncel taleplerinin dile getirilmesi çok önemli. Şêx Seîd isyanı ulusal ve demokratik taleplerle ortaya çıkmış bir harekettir. Şêx Seîd'den sonra ortaya çıkan, Dersim, Ağrı, Koçgiri, Zilan, Sason gibi isyanların hepsinin ortak paydası, Kürtlerin demokratik hak ve özgürlüklerini talep etmeleridir. Buradan da görüyoruz ki tarihsel olarak ideolojik farklılıkları gözetmeksizin Kürtlerin bir bütün olarak ulusal ve demokratik hakları için mücadele edilmiştir. Biz de bu gün bu konferansta bu ruhun tekrar yakalanabileceğini göstermek istiyoruz."

Konferansa alanında uzman akademisyen, araştırmacı ve aydınların katılacağını hatırlatan Karamus, konferansta Şêx Seîd isyanına ilişkin enine-boyuna tartışmaların yürütüleceğini söyledi. Herkesi konferansı takip etmeye davet eden Karamus, 29 Haziran'da Köln'de yapılacak miting ve yürüyüşün de önemli olduğunu, tüm Kürtlerin bu mitinge davetli olduğunu hatırlattı.

Karamus son olarak şu çağrıyı yaptı: “29 Haziran günü Şêx Seîd ve 46 arkadaşı Diyarbakır'da idam edildi. Aradan yüz yıl geçmesine rağmen, biz bu isimlerin mezarlarının nerede olduğunu dahi bilmiyoruz. Yapacağımız miting ile hem Türk devletine hem uluslararası kamuoyuna şehitlerimizin mezarlarının bulunması ve onlara layık bir şekilde defnedilmeleri için çağrı yapacağız. Çünkü bu Kürt halkının tarihinin bir parçasıdır. KNK olarak bütün şehitlere sahip çıkma görevini yerine getirmek adına bunu bir kez daha talep edeceğiz. İdeolojik farklılıklar gözetilmeksizin, herkes bu mitinge katılmalı ve Şêx Seîd hareketine sahip çıkmalı. Herkesi Köln'e bekliyoruz."