Gürcü satranç şampiyonu ‘cinsiyetçilik’ nedeniyle dava açtı

Nona Gaprindashvili, The Queen's Gambit adlı dizide 'erkeklerle hiç karşılaşmadığı' satırın fena halde cinsiyetçi ve aşağılayıcı olduğunu söyleyerek Netflix’e dava açtı.

Satranç ustası olarak adlandırılan ilk kadın olan Nona Gaprindashvili, Eylül ayında yayın şirketine federal mahkemede dava açtı.

Gaprindashvili, bir karakterin yanlış bir şekilde “hiç erkeklerle karşılaşmadığını” belirttiği The Queen's Gambit'teki bir satırın “son derece cinsiyetçi ve aşağılayıcı” olduğunu iddia ediyor. 

Gaprindashvili, gösterinin ayarlandığı 1968 yılına kadar 59 erkek yarışmacıya karşı oynamıştı.

Davada "milyonlarca seyirci önünde başarılarını baltalayan ve küçük düşüren yıkıcı bir yalan" olduğu iddiasıyla tazminat isteniyor.

Netflix daha önce dizinin bir kurgu parçası olduğunu ve dizinin yaratıcılarının ilk değişiklik kapsamında sanatsal lisans korumasına sahip olması gerektiğini savunarak hakaret davasının düşürülmesini istemişti.

Netflix, ayrıca şovun dizideki ayrıntıları doğrulamak için iki satranç uzmanı kullandığını ve yayıncının avukatlarına göre Gaprindashvili'ye yapılan göndermenin, "onu tanımak, onu küçük düşürmek değil" anlamına geldiğini belirtti.

Ancak dünkü California'daki kararda, ilk olarak Variety tarafından bildirilen ABD Bölge Yargıcı Virginia A Phillips, Gaprindashvili'nin argümanının makul olduğunu tespit etti ve gerçek insanlara iftira atılırsa kurgu eserlerin iftiradan muaf olmadığına dikkat çekti.

Phillips, "Netflix, gerçek kişilerin başka türlü kurgusal eserlerde tasvir edilmesine yönelik iftira iddialarını engelleyen herhangi bir davadan alıntı yapmıyor ve Mahkeme'nin de farkında değil. Dizilerin kurgusal bir çalışma olması, iftiranın tüm unsurları başka bir şekilde mevcutsa Netflix’i iftira sorumluluğundan yalıtmaz” dedi.

2021’de 11 Emmy ödülü kazanana The Queen’s Gambit, Walter Tevis'in 1983 tarihli romanından uyarlandı. Kurgusal sınırlı dizi, Anya Taylor-Joy’un canlandırdığı Amerikalı Beth Harmon karakterini , 1960'larda rekabetçi satranç saflarında yükselirken takip ediyor.

Gaprindashvili, şimdi 80 yaşında ve Gürcistan, Tiflis'te yaşıyor . 

Gaprindashvili, New York Times’a verdiği bir röportajda, "Gerçekte ben zaten yolu aydınlatmış ve nesillere ilham vermişken, diğer kadınlar için çığır açan bu kurgusal karakteri yapmaya çalışıyorlardı. İroni bu" dedi.

Dava, filmin Gürcü olmasına rağmen onu Rus olarak tasvir ettiğini de kaydetti.