Ülkedeki en büyük temsili kurum olan Fransa İslam Dini Konseyi (CFCM) bünyesindeki 9 federasyondan 5’i, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la buluşmalarında şartı imzalarken, AKP destekli CCCTM ile Millî Görüş (CIGM) ve tebliğci bir kuruluş ise imzalamayı kabul etmemişti. İslam’ın sıkı bir biçimde uygulanmasından yana olan Foi et Pratique adlı federasyonun da Türk kurumlarla aynı yönde hareket etmesinin yanı sıra şartı imzalayarak ‘dini siyasete alet etmemeyi’ kabullenen kuruluşlar daha da dikkat çekiyor.

Hükümetin sunduğu şartı imzalamayan kurumların açıklamasında, bunun ‘Fransa’daki Müslümanlar ile Fransız ulusu arasındaki güven ilişkisini zedeleyeceği’ iddiasına yer verilmiş ve yerel birimler ve ‘inananlarla’ istişareden sonra karar verileceği savunulmuştu. Buna ilişkin İçişleri Bakanlığı’nın bir yetkisinin AKP’nin bizzat kontrol ettiği bilinen Fransa Müslüman Türkler Koordinasyon Komitesi’nin (CCCTM) CCCTM ve Millî Görüş’ü kastederek, ‘maskeler düşüyor’ şeklindeki bir açıklaması basına yansımıştı.

İMZALAYAN MÜSLÜMAN KARDEŞLER’İN TAVRI ‘İKİ YÜZLÜLÜK’

Ekim ayında tarih-coğrafya öğretmeni Samuel Paty’nin cihatçı bir Çeçen tarafından öldürülmesi ardından gündeme gelen dini kuruluşların ‘İlkeler Şartı’nı kabul etme yönündeki karar sonrasında bu şartı imzalamayanlardan çok imzalayanlar da tartışma konusu.

Fransa İslam Dini Konseyi (CFCM) üyesi 9 federasyondan 5’i bu şartı imzalarken, imzayı atan üç federasyonun Müslüman Kardeşler’e yakın olması dikkat çekiyor. Aynı zamanda AKP’nin Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki oluşumlarına destek verdiği bu hareketin tutumu, Fransız medyasında ‘ikiyüzlülük’ olarak nitelendiriliyor. Zira Müslüman Kardeşler, dinin siyasi enstrüman olarak kullanılması konusunda eleştirilerin hedefinde.

Medyadaki yorumlarda, imzalayan bazı federasyonların ‘Fransız otoritelerle sorun yaşamamak’ gibi bir politika izledikleri savunuluyor.

TÜRKİYE’Yİ YAKINDAN İLGİLENDİRİYOR

Hükümetin gerçekte dikte etmediği ancak bir manada dayattığı İlkeler Şartı’nın birçok maddesi, özellikle Türkiye gibi ülkelerin Fransa’daki dini kurumlar üzerindeki etkinliğini sınırlamayı da amaçlıyor. AKP destekli CCCTM ve Millî Görüş’ün imzalamak istemediği ilkeler şartı, başta Türkiye olmak üzere başka ülkelerin imam veya dini görevli göndermesi uygulamasına son veriyor.

Sadece Türkiye’nin gönderdiği imam veya yardımcı görevlilerin sayısı 200’ün üzerinde iken, bu görevlilerin camilerde Türk devlet propagandası yaptığı biliniyor. Ayrıca ülkedeki Türklerin aşırı milliyetçi ve dinci söylemle kışkırtılmasının da Fransız makamlarını rahatsız ettiği daha önce birçok kez basına yansımıştı.

ERDOĞAN HEMEN SALDIRIYA GEÇMİŞTİ

Zaten Samuel Paty adlı öğretmenin 16 Ekim’de katledilmesi ardından Fransız hükümetinin radikal İslamcı cami ve kurumlara yönelik ilk açıklamalarına karşı Türk Cumhurbaşkanı Erdoğan saldırıya geçmişti. Birçok ülkenin başsağlığı dilediği bir ortamda Erdoğan, Fransa hükümetin ‘İslam düşmanlığıyla’ suçlamıştı. Ancak bunun arkasında hem küresel boyutta ‘Müslümanların haklarını savunma’ şeklinde yaratılan sahte imajı güçlendirme hem de Türkiye’nin dini kurumlar üzerindeki etkisini azaltacak benzeri önlemlerin diğer Avrupa devletlerine de örnek olmasını engelleme çabası yatıyordu.

EŞİTLİĞİ VE ÖZGÜRLÜKLERİ KABUL ETMELERİ İSTENİYOR

Laikliğin yanı sıra eşitlik, özgürlük, kardeşlik ve kadın-erkek eşitliği gibi cumhuriyet ilkelerini kabul edilmesinin istendiği ‘Fransa İslam’ı Laiklik Şartı’, yabancı ülkelerin Fransa’daki dini kurumların içişlerine karışmasını reddediyor. Şart, İslam’ın da kadın-erkek eşitliği ve laiklik gibi temel ilkelerle ‘uyumlu’ olduğunu vurguluyor. Şartta özellikle ‘bireylerin dininden ayrılması serbestisine’ saygı gösterilmesi isteniyor.