Covid-19 aşısı AIDS’e karşı bağışıklık oluşturabilir mi?
Her yıl yüz binlerce kişinin yaşamını yitirmesine yol açan AIDS’e karşı bağışıklık sağlayacak bir aşı geliştirilmesinde alınan son sonuçlar, umut verici olarak değerlendiriliyor.
Geçtiğimiz günlerde bir açıklama yapan OECD’nin eski Nijerya’dan sorumlu koordinatörü Ayoade Olatunbosun-Alakija, Moderna’nın Covid-19 için geliştirdiği aşının AIDS hastalığına karşı bağışıklık geliştirme ihtimalini paylaşmıştı.
Ayoade Olatunbosun-Alakija’nın yaptığı paylaşım, 27 Mart’ta bu aşı üzerinden yapılan denemelerin ilk faz sonuçlarına dayanıyordu. Halen en az 40 milyon civarında kişinin AIDS’e neden olan HIV virüsü taşıyıcısı olduğu bilinen bir dönemde gelen bu açıklamalar, umut verici olarak karşılanıyor.
Covid-19’a karşı geliştirilen Moderna aşısına dayandırılan yeni aşının AIDS’e karşı etkili olabileceğine dair laboratuvar denemelerinin ilk sonuçlarına göre, hastaların yüzde 97’sinde vücudun bağışıklık oluşturduğu savunuluyor. Bu denemeler 48 kişi üzerinde yapılmış, deneklerin yarısına iki doz aşı, diğer yarısına ise sadece plasebo etkili aşı yapılmıştı.
Şubat ayında da benzeri sonuçları içeren iki ayrı makaleye konu olan Moderna aşısının AIDS hastalığına karşı bağışıklık oluşturmasına dair denemeler devam edecek. Yeni hedefin Genetik MRNA teknolojisi ile yeni bir aşı geliştirilmesi olduğu bildiriliyor.
Konuya ilişkin açıklama yapan bağışıklık uzmanı William Schief, bugüne kadarki araştırmaların HIV virüsüne karşı yeni bir aşı konseptinin oluşturulabileceğine dair önemli kanıtlar sunduğu görüşünde.
Ancak Covid-19 aşısı üzerinden bir AIDS aşısı geliştirilmesi kesin değil. Zira henüz ilk aşama denemelerin sonuçlarına dayanılıyor. IAVI ve Scripps adlı iki ayrı laboratuvarın bu konuda Amerikan Moderna laboratuvarıyla ortak çalışmaya gitmek istedikleri de biliniyor.
Daha geniş kapsamlı denekler üzerinde yapılacak ikinci ve üçüncü aşama denemelerde de olumlu sonuç alınması halinde aşının onay alması mümkün olabilecek.
Birleşmiş Milletler AIDS’le Mücadele birimi UNAIDS verilerinde, AIDS hastalığına yakalanan bireylerin sayısı 31,6 milyon ile 44,5 milyon arasında tahmin ediliyor. Her yıl ortalama 1,7 milyon kişinin yakalandığı tahmin edilen hastalık yıllık ortalama 700 bin kadar kişinin de yaşamını yitirmesine neden oluyor.
